ΠΟΣΟ ΑΝΤΕΧΕΙ ΣΗΜΕΡΑ Η "ΓΛΥΚΙΑ ΣΥΜΜΟΡΙΑ";

Ήμουν πάντοτε περίεργος ποια θα ήταν η αντίδρασή μου αν έβλεπα σήμερα τη "Γλυκιά Συμμορία" του 1983 του Νίκου Νικολαϊδη (1939-2007). Είχα βλέπετε πολλά χρόνια να τη δω.
Αφαιρώντας λοιπόν το στοιχείο της μυθοποίησης του φιλμ αυτού, διαπίστωσα ότι όντως είναι μια εντυπωσιακή ταινία, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα. Φυσικά δεν υπάρχει περίπτωση να υποστεί κανείς το (θετικό) σοκ της πρώτης φοράς, ειδικά αν την είχε δει έφηβος και μάλιστα στην εποχή της. Σήμερα και κάποια στοιχεία μπορεί να φανούν ξεπερασμένα και αρκετές ασάφειες να εντοπιστούν, κυρίως σε σεναριακό επίπεδο. Αυτά όμως που παραμένουν ζωντανά είναι το πέρα για πέρα αναρχικό πνεύμα της και η πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρά της.
Ως γνωστόν αφηγείται μερικές μέρες από τη ζωή μιας συμμορίας μικροκακοποιών, δύο αντρών και δύο γυναικών, από τη στιγμή της αποφυλάκισης του ενός μέχρι το επερχόμενο τέλος. Υπό στενή επιτήρηση, σχεδόν πολιορκημένοι από κάποιους άγνωστους (δεν ξέρουμε αν είναι μπάτσοι, παρακρατικοί, αντίπαλες συμμορίες ή ό,τι άλλο), ζουν απερίσκεπτα τη ζωή τους σα να μην υπάρχει αύριο - και οργανώνουν και κάποιες κομπίνες. Είναι σαφές ότι με την παρέα αυτή δεν υπάρχει τίποτα συμβατικό. Είναι αυτό που θα λέγαμε κόντρα σε όλα, σε ό,τι τους περιβάλλει, σε οτιδήποτε κοινωνικό. Το μόνο που φαίνεται να γουστάρουν είναι η απόλυτη ελευθερία. Δεν υπάρχει ούτε καν η περίφημη "μπέσα" που υποτίθεται ότι συναντούμε στον υπόκοσμο. Τίποτα. Απλώς άρνηση για κάθε κοινωνικό κανόνα και περιορισμό. Και διαρκής πόλεμος ενάντια σε κάθε μορφής επιτήρηση. Οι ήρωες μοιάζουν να μην παίρνουν απολύτως τίποτα στα σοβαρά, να κάνουν πλάκα με όλα, ακόμα και με το θάνατο. Αυτό ακριβώς το εντελώς αναρχικό πνεύμα είναι που κάνει το φιλμ ξεχωριστό.
Όσον αφορά την ατμόσφαιρα, αυτή χτίζεται κυρίως με το περίφημο σπίτι όπου διαμένουν, μια μεγάλη μονοκατοικία. Έντονα χρώματα νέον, εντελώς ποπ αισθητική ανακατωμένη με ένα είδος παλιομοδίτικου μπαρόκ, φορτωμένοι χώροι γεμάτοι με κάθε λογής αντικείμενα, όλα συντελούν σε ένα σχεδον παραμυθένιο περιβάλλον, που έρχεται σε αντίθεση με τη βία που θα ακολουθήσει. Οι αναφορές στην ποπ κουλτούρα βρίσκονται παντού (όπως και οι εμμονές του Νικολαϊδη). Από τους φωτισμούς νέον, τα τζουκ μποξ και τα φλιπεράκια - και τη μουσική φυσικά - μέχρι τις αφίσες του Τζέιμς Ντιν, του Μάρλον Μπράντο, του Star Trek και τον πανταχού παρόντα ερωτισμό. Γενικά η φωτογραφία είναι ασυνήθιστη για τα ελληνικά δεδομένα της εποχής τουλάχιστον. Όπως ασυνήθιστος και πολύ προσωπικός σκηνοθέτης υπήρξε ο Νικολαϊδης, ακόμα και στις κακές στιγμές του.
Τελικά νομίζω ότι και πέρα από το καλτ περίβλημα που φέρει, η "Γλυκιά Συμμορία" είναι μια ταινία που αξίζει να δει κανείς. Ακόμα κι αν δεν συμφωνεί μαζί της. Ακόμα και από περιέργεια, επειδή σημάδεψε τόσο έντονα τα νεανικά χρόνια μιας παλιότερης γενιάς.