"ΣΝΑΪΝΤΕΡ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΜΠΑΞ" ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΧΙΟΥΜΟΡ ΤΟΥ VAN WARMERDAM

Όσοι τυχόν παρακολουθούν αυτό το blog θα γνωρίζουν τη συμπάθειά μου για τον ολλανδό  Alex van Warmerdam, έναν απόγονου (πιθανόν) του Μπουνουέλ και της σουρεαλιστικής, σαρκαστικής ματιάς στα πράγματα. Το 2015 λοιπόν ο σκηνοθέτης γυρίζει το "Schneider vs. Bax", ένα είδος αστυνομικού φιλμ, με την προσωπική του όμως ματιά και με πρωταγωνιστή, όπως το συνηθίζει μερικές φορές, τον εαυτό του.
Ένας μποέμ μεσήλικας συγγραφέας ζει απομονωμένος σε ένα ξύλινο σπίτι που περιστοιχίζεται από βάλτους. Ένας πληρωμένος δολοφόνος δέχεται, την ημέρα των γενεθλίων του μάλιστα και ενώ έχει προετοιμαστεί για μια ήσυχη οικογενειακή μέρα, την παραγγελία να σκοτώσει τον συγγραφέα. Πείθεται δύσκολα λόγω της ευκολίας της υπόθεσης, όταν όμως φτάνει στην απομονωμένη κατοικία, τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα απ' όσο υπολόγιζε. Κατ' αρχήν ο συγγραφέας έχει δεχτεί την ξαφνική επίσκεψη της σχεδόν καταθλιπτικής κόρης του, κι αυτό είναι μόνο η αρχή. Τα πάντα οδεύουν μαθηματικά προς το απόλυτο χάος καθώς όλο και περισσότεροι εμπλέκονται στην ιστορία...
Ναι, το φιλμ είναι αστυνομικό. Ναι, υπάρχουν κάμποσοι πυροβολισμοί, φόνοι, κυνηγητά στα έλη και τα πτώματα συσσωρεύονται. Ναι υπάρχει σασπένς και δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να πλήξετε χάρη στο έξυπνο σενάριο. Ωστόσο, πάνω απ' όλα, υπάρχει το κατάμαυρο, σαρδόνιο χιούμορ του Warmerdam που κυριαρχεί και σε κάνει, παρά την έντονα αγχωτική ατμόσφαιρα, να μην παίρνεις ακριβώς στα σοβαρά αυτό που βλέπεις, να μη νοιώθεις το βάρος των όσων συμβαίνουν. Πολύ μακριά από τα τυπικά χολιγουντιανά πρότυπα, με την έντονα προσωπική ματιά του, ο δημιουργός δίνει την δική του, σκοτεινή και παιχνιδιάρικη συγχρόνως, εικόνα για την αστυνομική ταινία και συγχρόνως κριτικάρει και διάφορα κοινωνικά φαινόμενα. Π.χ. ο δολοφόνος είναι ένας πολύ καλός κατά τα άλλα οικογενειάρχης, ενώ στοιχεία όπως η έλλειψη δισταγμού μπροστά στο κέρδος, η σχέση της λουστραρισμένης επιφάνειας και των όσων σκοτεινών κρύβονται από κάτω, ακόμα και η αιμομιξία, θίγονται δίχως ποτέ να βαραίνουν το φιλμ. Το υποβλητικό, μελαγχολικό τοπίο του βορρά, με τους βάλτους να περικυκλώνουν τα πάντα, κυριαρχεί, δίνοντας μια απροσδόκητη εικαστική χροιά στην εικόνα.
Το "Schneider vs. Bax" είναι η επόμενη ταινία του σκηνοθέτη μετά το πολύ καλό για μένα "Borgman". Ίσως να μην το βρήκα εξ ίσου καλό όσο αυτό, ωστόσο μου άρεσε ιδιαίτερα και με ικανοποίησε. Αν σας αρέσει ο Warmerdam ψάξτε το οπωσδήποτε, αφού πρόκειται ίσως για τη δεύτερη καλύτερη δουλειά του. Αν πάλι τον αγνοείτε, ανακαλύψτε τον.