"ΤΕΤΑΡΤΗ 04.45": ΕΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΟΥΑΡ

Ο Αλέξης Αλεξίου είναι σίγουρα ενας από τους πιο ταλαντούχους έλληνες σκηνοθέτες. Η δεύτερη ταινία του "Τετάρτη 04.45" το αποδεικνύει περίτρανα.
Ο μεσήλικας ιδιοκτήτης ενός τζαζ κλαμπ, παθιασμένος ο ίδιος με τη μουσική αυτή, είναι πνιγμένος στα χρέη, ενώ η οικογενειακή του ζωή πάει από το κακό στο χειρότερο. Ένας ρουμάνος τοκογλύφος του δίνει 32 ώρες διορία για να εξοφλήσει το χρέος του, αλλιώς θα του πάρει το μαγαζί. Έτσι ξεκινά ένας αγώνας δρόμου, μια κατάβαση στην κόλαση στην ουσία, που θα καταλήξει σ' ένα απίστευτα αιματηρό φινάλε.
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι ο Αλεξίου "ξέρει να σκηνοθετεί". Και μάλιστα μια ταινίου είδους, νουάρ για την ακρίβεια, από αυτές που πραγματικά σπανίζουν στο ελληνικό σινεμά. Εξαιρετική, σκοτεινή ατμόσφαιρα, νυχτερινά κυρίως πλάνα, άψογοι φωτισμοί και ηθοποιίες (πολύ καλός ο Μάινας), συνθέτουν ένα στιλιζαρισμένο φιλμ, που φαίνεται ότι γνωρίζει καλά το είδος στο οποίο θέλει να ανήκει. Οι επιροές από τον ανατολίτικο κινηματογράφο (Χονγκ Κονγκ και Κορέα κυρίως) είναι εμφανείς. Άλλωστε ο Αλεξίου είναι λάτρης του σινεμά αυτού. Οι ατάκες είναι κοφτές, συχνά περιέχουν χιούμορ, και γενικά οι αναφορές και το όλο ειρωνικό θα λέγαμε κλίμα υπογραμίζεται από το σάουντρακ με παλιά ελληνικά easy listening τραγούδια (Τζένη Βάνου, Κλειώ Δενάρδου κλπ.). Γενικά η αγχωτική ατμόσφαιρα και η σφιχτή πλοκή με κράτησαν από την αρχή ως το τέλος.
Η Αθήνα σπάνια έχει δειχτεί τόσο άσχημη. Με προσεχτική επιλογή των (μπανάλ) χώρων, με έμφαση στην όχι και τόσο γοητευτικη πλευρά της, με περιπλανήσεις σε στριπτηζάδικα, άθλια φαστφουντάδικα, γυμναστήρια κλπ. καταφέρνει να τονίσει το άγχος και την αγωνία του κλασικού loser ήρωα των νουάρ, ο οποίος εδώ συχνά νοσταλγεί την χαμένη νενανική ορμή του και τα κατεστραμένα όνειρα και αναζητά την ελάχιστη ηθική που ακόμα του έχει απομείνει.
Το εμφανέστερο στοιχείο όμως είναι ότι όλα αυτά δεν δίνονται έτσι, ξεκάρφωτα, σε μια απλώς "βρώμικη" Αθήνα. Το βασικό φόντο - και όχι απλώς φόντο, αλλά και κινητήριος μοχλός για τις καταστάσεις - είναι η Ελλάδα της κρίσης. Κρίσης οικονομικής βεβαίως, αλλά και ηθικής, κρίσης αξιών. Οι οθόνες της τηλεόρασης, οι ατάκες, οι αιτίες των όσων συμβαίνουν, όλα παραπέμπουν (τονίζουν μάλλον θα έπρεπε να πω, ίσως και υπερβολικά μερικές φορές) το άγχος και την ασφυξία που επικρατούν στη χώρα, αλλά και την ευθύνη όλων μας για πολλά από τα κακά. Έτσι η νουάρ μυθοπλασία δένεται άρρηκτα με το κοινωνικό στοιχείο.
Να λοιπόν ένα ελληνικο φιλμ που λίγα έχει να ζηλέψει από ξένα αντίστοιχα. Προσωπικά δεν μπορώ παρά να παρακολουθώ με εξαιρετικό ενδιαφέρον την πορεία του Αλεξίου.