CIMARRON: ΤΟ ΕΠΟΣ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ

Το «Cimarron”, που γύρισε το 1960 ο Anthony Mann (1906-1967) θεωρείται γουέστερν, αλλά νομίζω ότι δεν είναι ακριβώς. Ξεκινά βέβαια σαν τέτοιο, αλλά σύντομα ξεφεύγει. Ας δούμε όμως λίγο την ιστορία:

Η ταινία αρχίζει από το περίφημο «άνοιγμα» προς την Οκλαχόμα. Η αχανής αυτή πολιτεία κάποια στιγμή παραχωρήθηκε δωρεάν στους άποικους για να πάρουν όποιο κομμάτι γης προλάβαιναν. Χιλιάδες άνθρωποι δηλαδή, μόνοι ή με τις οικογένειές τους, με άλογα ή με άμαξες, παρατάχτηκαν σε μια απέραντη γραμμή και όταν δόθηκε το σύνθημα από το ιππικό το πρωί μιας προκαθορισμένης μέρας, όρμησαν όλοι στις απέραντες πεδιάδες και «κατέκτησαν» όποιο κομμάτι γης πρόλαβε ή μπόρεσε ο καθένας! Φυσικά τα βίαια επεισόδια, ακόμα και οι φόνοι, δεν έλειψαν απ’ αυτό το «ό,τι προλάβετε». Έτσι λοιπόν ξεκινά το φιλμ, σαν ένα έπος. Στη συνέχεια όμως εξελίσσεται σε μια οικογενειακή σάγκα και ταυτόχρονα σε μια τοιχογραφία της πρώιμης ιστορίας της Αμερικής και στο πορτρέτο ενός τολμηρού, τίμιου και πάνω απ’ όλα ανήσυχου ανθρώπου. Ο αδέκαστος ήρωας θα αναλάβει την εφημερίδα της πόλης, θα πολεμήσει εθελοντικά σε πολέμους, παραμελώντας φυσικά την οικογένειά του, θα προταθεί σαν γερουσιαστής, θα συγκρουστεί επανειλημμένα με κάθε λογής κατεστημένο και τελικά, σε μεγάλη πια ηλικία… αλλά ας μη σας πω το τέλος.

Νομίζω ότι συνολικά το φιλμ πάσχει από ένα είδος ανομοιογένειας. Είναι σα να προσπαθεί να τα χωρέσει όλα σε δύο ώρες. Και το γουέστερν και την αμερικάνικη ιστορία και την βιογραφία του ήρωα που ποτέ δεν μπορεί να μείνει ήσυχος. Τελικά βρίσκω το αποτέλεσμα όχι απόλυτα πετυχημένο. Η αφήγηση γίνεται σε κάποια σημεία πλαδαρή, ενώ κάποιες υποπλοκές μένουν μετέωρες. Ίσως κατά ένα μέρος να φταίει και η αντικατάσταση προς το τέλος του Mann από τον Charles Walters, οπότε προστέθηκαν σκηνές, ίσως η ίδια η υπερφιλόδοξη προσπάθεια που προσπαθεί να χωρέσει τα πάντα σε μια ταινία. Συνολικά πάντως δεν το θεωρώ από τα αγαπημένα μου γουέστερν. Πάντως και εδώ, όπως και σε άλλα φιλμ του είδους, γίνονται αρκετές νύξεις για την «αρπακτική» απαρχή του αμερικάνικου κράτους και του μετέπειτα «αμερικάνικου ονείρου»: Όποιος προλάβει ας αρπάξει ό,τι προλάβει. Όλοι έχουν τις ίδιες ευκαιρίες αρχικά κι από εκεί και πέρα… όποιον πάρει ο χάρος. Όποιος έχασε έχασε, τι να κάνουμε…