Τρίτη, Ιουλίου 09, 2013

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ "ΗΧΟΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡΙΞ";

Ο Kleber Mendonca Filho είναι βραζιλιάνος και οι "Ήχοι από τα Πέριξ" (O Som ao Redor) του 2012 η πρώτη μεγάλου μήκους φιξιόν ταινία του (έχουν προηγηθεί μικρές και ένα ντοκιμαντέρ). Ανήκει στο χώρο του ρεαλιστικού σινεμά, αλλά με κάποιες διαφορές από το σινεμά των Νταρντέν, για παράδειγμα.
Η ταινία παρακολουθεί τις ζωές των ενοίκων μιας πολυκατοικίας μεσοαστικής περιοχής μιας βραζιλιάνικης πόλης, καθώς και κάποιων άλλων κατοίκων του ίδιου δρόμου. Οι κάτοικοι είναι αρκετά διαφορετικοί μεταξύ τους, ενώ η βία γύρω αυξάνεται. Τότε μια εταιρία security τους προτείνει αρκετά φτηνή προστασία για την πολυκατοικία και το δρόμο κι οι κάτοικοι δέχονται. Έτσι οι ζωές των ενοίκων μπλέκονται μ' αυτές των σεκιουριτάδων... ενώ οι καθημερινοί ρυθμοί συνεχίζονται.
Υπάρχουν διάφορα στοιχεία που κάνουν την ταινία ενδιαφέρουσα. Αρχικά είναι η κρυφή παράνοια (αστική παράνοια θα έλεγα) που χαρακτηρίζει τις ζωές συνηθισμένων κατά τα άλλα ανθρώπων. Όχι, δεν πρόκειται για κρυφούς σίριαλ κίλερς ή κάτι τέτοιο. Οι παράνοιές τους είναι ίσως κοινές μ' αυτές που βασανίζουν όλους μας σχεδόν τους κατοίκους των σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Αλλά αυτό ακριβώς νομίζω ότι θέλει να δείξει η ταινία. Τα αδιέξοδα και τους παραλογισμούς της σύγχρονης ζωής.σε μια παγκόσμια κατάσταση όπου όσο η ψαλίδα ανάμεσα σε φτωχούς και πλούσιους ανοίγει η βία αυξάνεται με μαθηματική ακρίβεια, η ανασφάλεια εισχωρεί σαν σαράκι στις ψυχές των (σχετικά) βολεμένων... και ιδού ο φαύλος κύκλος. Όσο για την ίδια τη βία, αυτή δεν δείχνεται ξεκάθαρα. Ενυπάρχει στην ατμόσφαιρα σαν διαρκής απειλή, σαν κάτι που παραμονεύει για να ξεσπάσει. Συγχρόνως η πολυκατοικία αποτελεί ένα είδος τομής της κοινωνίας, με τις διάφορες τάξεις να αντιπροσωπεύονται σ' αυτήν: Οι κάτοικοι, ένα είδος πλούσιου "πάτερ-φαμίλια που ζει δίπλα, οι πιο εύποροι στους επάνω ορόφους, οι μεσαίοι στους κάτω, το υπηρετικό προσωπικό που ζει εκει μόνο τη μέρα και το βράδι επιστρέφει στις φαβέλες που περιστοιχίζουν την περιοχή, οι "απ' έξω" σεκιουριτάδες, καταγράφουν εύγλωττα αυτή τη διαστρωμάτωση.
Η "εγκλωβισμένη" σύγχρονη ζωή - απόροια βέβαια των παραπάνω - είναι ένα άλλο στοιχείο που τονίζεται. Πράγματι, τα κάγκελα κάθε είδους, οι κλειδωμένες σιδερόπορτες, τα σαν φυλακής παράθυρα κλπ. υπογραμμίζουν το στοιχείο αυτό. Πουθενά δεν αναφέρεται ρητά, όλα όσα βλέπουμε όμως μοιάζουν να μας λένε ότι ζούμε σε κλουβιά. Όλη η σύγχρονη συνηθισμένη αρχιτεκτονική άλλωστε (πανταχού παρόν στοιχείο στο φιλμ) μοιάζει να επικεντρώνεται στο εκεί.
Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η ελλειπτικότητα της αφήγησης του φιλμ. Πολλά πράγματα μένουν μετέωρα, δεν εξηγούνται πλήρως, δεν μαθαίνουμε με φλας μπακ ή άλλες τεχνικές. Αναφέρονται αποσπασματικά,όπως συμβαίνει και στην πραγματικότητα. Η μέθοδος αυτή ακολουθείται ακόμα και στην τελική σκηνή, που κρύβει μια ανατροπή.
Τέλος εντύπωση προκαλεί το πανταχού παρόν σάουντρακ του φιλμ. Για να τονιστεί το καταπιεστικό αστικό στοιχείο, αποτελείται είτε από ένα είδος ιντάστριαλ μουσικών είτε από διαρκείς ήχους "βιομηχανικής" ή, τέλος πάντων, τεχνητής προέλευσης. Δεν υπάρχουν φυσικοί ήχοι,
Ενδιαφέρον φιλμ. Ρεαλιστικό, σαν φέτα ζωής, προειδοποιώ για όσους απεχθάνονται το στιλ αυτό,  αλλά από τα ενδιαφέροντα νομίζω του είδους.Και, περιτό να πούμε, μπορεί να αναφέρεται στη Βραζιλία, το κλίμα όμως και τα προβλήματα είναι παγκόσμια.
ΥΓ: Όλα τα λεφτά η όμορφη μεσοαστή νοικοκυρά, ίσως η πιο παρανοϊκή κατά βάθος εκεί μέσα. Από την ταινία, βλέπετε, δεν λείπουν και κάποιες χιουμοριστικές πινελιές.

Ετικέτες ,

eXTReMe Tracker