TRIAGE: ΠΟΙΟΣ ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΤΟ ΠΟΙΟΣ ΖΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΠΕΘΑΙΝΕΙ;

Ο Danis Tanovic είναι ο βόσνιος σκηνοθέτης που το 2001 είχε γυρίσει το "No Man's Land", μια από τις δυνατές πολεμικές ταινίες των τελευταίων δεκαετιών. Το 2009 κάνει μια αγγλική παραγωγή, με τον Κόλιν Φαρέλ μάλιστα, το "Triage", το οποίο σαν γενικό άξονα έχει και πάλι τον πόλεμο, αλλά όχι μόνο.
Δύο κολλητοί φίλοι, πολεμικοί φωτογράφοι αμφότεροι, οι οποίοι πάντα αναλαμβάνουν μαζί επκίνδυνες καλύψεις σε διάφορα μέτωπα του κόσμου, βρίσκονται στο τουρκικό Κουρδιστάν για να καλύψουν την εκεί κατάσταση και τις μάχες που γίνονται. Η γυναίκα του ενός μάλιστα περιμένει παιδί σε λίγες μόλις μέρες. Ωστόσο επιστρέφει μόνο ο ένας (όχι αυτός με την έγγυο γυναίκα). Όλοι περιμένουν με αγωνία την επιστροφή του φίλου, οι μέρες όμως περνούν κι αυτός αργεί. Τι ακριβώς έχει συμβεί πίσω στο επικίνδυνο Κουρδιστάν;
Η ταινία μπορεί ουσιαστικά να χωριστεί σε δύο επίπεδα, που με συχνά φλας μπακ επικαλύπτονται: Τις σκηνές στο μέτωπο κι αυτές πίσω στην Αγγλία. Κι αν στο πρώτο επίπεδο λειτουργεί καθαρά αντιπολεμικά, καταγράφοντας με δυνατό τρόπο τα όσα τραγικά συμβαίνουν εκεί, στο δεύτερο επίπεδο μετατρέπεται σε ένα είδος ψυχολογικού θρίλερ, όπου ο ήρωας καλείται να αποκαλύψει ένα μυστικό για να θεραπευτεί από μια βαριά ψυχοσωματική ασθένεια. Αν στο πρώτο υπάρχει η αγωνία και η φρίκη του ίδιου του πολέμου, στο δεύτερο έχουμε την αγωνία της αποκάλυψης ενός μυστικού, την αγωνία για την τύχη του φίλου του ήρωα και το σχετικό σασπένς που τα συνοδεύει. Στο δεύτερο αυτό επίπεδο η ψυχολογική εμβάθυνση του βασικού χαρακτήρα και τα φαντάσματα που καταδυναστεύουν τον εσωτερικό του κόσμο έχουν τον πρώτο λόγο.
Ενδιαφέρουσα φιλοσοφικά, η ταινία θέτει και το αμείλικτο ερώτημα του ποιος και κάτω από ποιες συνθήκες (ακραίες συνθήκες πρφανώς, δυστυχώς όμως συνηθισμένες σε διάφορες γωνιές του πλανήτη) αποφασίζει για τη ζωή ή τον θάνατο των άλλων. Κι αυτό είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στο φιλμ, το οποίο είναι από τα βσικά του θέματα (άλλωστε η λέξη Triage, την οποία αγνοούσα, σημαίνει κάτι σαν "επιλογή", "διαλογή"). Όπως άλλωστε σημαντικό θέμα είναι και η ανορθόδοξη θεωρία του ψυχολόγου πεθερού του πρωταγωνιστή, η οποία είναι σίγουρα συζητήσιμη και όχι υποχρεωτικά αποδεκτή, αλλά παραμένει ενδιαφέρουσα σαν άποψη. Σημειωτέον ότι το ρόλο αυτόν ερμηνεύει ένας αγέραστος, 87χρονος τότε, Κρίστοφερ Λι!
Η ταινία μου άρεσε για τον βαθιά αντιπολεμικό της χαρακτήρα και την είδα με ενδιαφέρον μέχρι τέλους. Είναι ωστόσο σχετικά αργή - ίσως και να επαναλαμβάνεται κάπου. Σε αρκετά σημεία πάντως μπορεί να γίνει ακόμα και συγκλονιστική. Ξεχάστε φυσικά τις πολεμικές ταινίες δράσης και περιπέτειας. Εδώ βρισκόμαστε περισσότερο σε μια σχετικά χαμηλότονη ατμόσφαιρα, που δίνει βάρος στις σχέσεις των ηρώων μεταξύ τους και με άλλους ανθρώπους και κυρίως στην ψυχολογία τους (και μάλιστα, όπως είπαμε, εκτός μετώπου, πίσω στην "ήσυχη" πατρίδα). Τόσο στην ψυχολογία ενός ανήσυχου χαρακτήρα, που επιζητεί τον κίνδυνο και τη δράση, όσο και στους εσωτερικούς κινδύνους που εγκυμονεί μια τέτοια στάση ζωής.