BLUE VALENTINE: ΤΟΣΟ ΚΟΙΝΟΤΟΠΟ ΜΑ ΤΟΣΟ ΑΛΗΘΙΝΟ...
Είναι δυνατόν να μου αρέσει, και μάλιστα αρκετά, η πιο κοινότοπη ιστορία που έγινε ποτέ; Τουτέστιν αγόρι ερωτεύεται κορίτσι, πάθος, χαρά, ευτυχία, γάμος, παιδί, σταδιακή απομάκρυνση, ο έρωτας σβήνει, χωρισμός. Το έχετε ξανακούσει; Μα αυτό ακριβώς είπα. Κι όμως το "Blue Valentine" (2010) είναι τόσο αληθινό, που μου κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον - και το ενδιαφέρον μου για το αμερικάνικο ανεξάρτητο σινεμά.
Ο Derek Cianfrance έχει κάνει μέχρι τώρα κυρίως ντοκιμαντέρ. Ίσως γι΄ αυτό να έχει τόσο οξυμένη την αίσθηση της αλήθειας. Η συνηθισμένη ιστορία που αφηγείται δεν δίνεται με γραμμικό τρόπο, αλλά με ένα διαρκές μπρος - πίσω στο χρόνο. Ξεκινάμε με το προβληματικό, στα όρια του χωρισμού ζευγάρι και με συνεχή έξυπνα φλας μπακ βλέπουμε την αρχή της ιστορίας τους. Έτσι δημιουργείται μια διαρκής αντιπαράθεση ανάμεσα στο τότε και το τώρα, την ευτυχία που φέρνει ο έρωτας και την κατάθλιψη του τέλους μιας σχέσης. Αυτός ακριβώς ο χειρισμός είναι που δίνει τη δύναμη στο φιλμ και την έντονη αίσθηση του δράματος. Κάθε στιγμή βρίσκεσαι αντιμέτωπος και με τις δύο ανθρώπινες καταστάσεις, την ευφορική και τη μίζερη. Τις αντιπαραθέτεις άμεσα και το αποτέλεσμα - για μένα τουλάχιστον - είναι πολύ δυνατό. Δίχως αυτό το έντονο κοντράστ νομίζω ότι θα ήταν μια συνηθισμένη ταινία που θα περνούσε απαρατήρητη. Μην περιμένετε λοιπόν δραματικές κορυφώσεις και σασπένς, σας προειδοποιώ. Όλα συμβαίνουν απλά, χαμηλότονα, όπως στην αληθινή ζωή.
Υπάρχει όμως και η αλήθεια στους χαρακτήρες και την εξέλιξή τους: Είναι από την αρχή μάλλον αταίριαστοι, όχι ίσως τόσο σαν προσωπικότητες, αλλά σαν κοινωνικό μπακγκράουντ, στα ενδιαφέροντά τους, στις προσδοκίες τους απ' τη ζωή. Ανήκουν, τέλος πάντων, σε διαφορετικούς κόσμους. Όπως συμβαίνει χιλιάδες φορές στην πραγματική ζωή, ο έρωτας "τυφλώνει". Ο/η εραστής εξιδανικεύεται τον πρώτο καιρό, τα ελαττώματά του/της ή οι διαφορετικές απόψεις καλύπτονται από το σαν παλίρροια συναίσθημα της αγάπης. Όταν το πάθος καταλαγιάσει, οι κρυμμένες (;) πλευρές του/της συντρόφου έρχονται στην επιφάνεια και το πάθος μετατρέπεται αν όχι σε σύγκρουση, τουλάχιστον σε ρουτίνα, με καταστροφικά για τη σχέση αποτελέσματα.
Αλλά, υποθέτω, τα ξέρετε όλα αυτά. Το θέμα είναι ότι είναι από τις λίγες φορές που τα είδα τόσο ξεκάθαρα διατυπωμένα στην οθόνη, δοσμένα με τόση δύναμη. Και βέβαια, μεγάλο ρόλο σ' αυτό έπαιξαν και οι δύο εξαιρετικοί πρωταγωνιστές: Ο Ράιαν Γκόσλινγκ και η Μισέλ Γουίλιαμ είναι πάρα πολύ καλοί, προσθέτοντας πόντους στο όλο εγχείρημα.
Ίσως το αμερικάνιο ανεξάρτητο σινεμά ξυπνά πάλι και δίνει πολύ καλά δείγματα αυτού που ξέρει να κάνει καλύτερα: Να αφηγείται καθημερινές ιστορίες. Οι οποίες σ' αυτή την περίπτωση βρίσκουν, κατά την προσωπική μου γνώμη, απόλυτα τον στόχο τους. Κι όλα αυτά ενώ έχω επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν είμαι και φανατικός οπαδός του απόλυτου ρεαλισμού και της ντοκιμαντερίστικης γραφής στον κινηματογράφο. Ίσως όμως γι' αυτόν ακριβώς το λόγο τα καλά δείγματα του είδους με εντυπωσιάζουν πάντα (σα να λέω: "κοίτα τι μπορεί να γίνει με το τίποτα"). Και ίσως συχνά να υπερτονίζω την αξία τους.
Ο Derek Cianfrance έχει κάνει μέχρι τώρα κυρίως ντοκιμαντέρ. Ίσως γι΄ αυτό να έχει τόσο οξυμένη την αίσθηση της αλήθειας. Η συνηθισμένη ιστορία που αφηγείται δεν δίνεται με γραμμικό τρόπο, αλλά με ένα διαρκές μπρος - πίσω στο χρόνο. Ξεκινάμε με το προβληματικό, στα όρια του χωρισμού ζευγάρι και με συνεχή έξυπνα φλας μπακ βλέπουμε την αρχή της ιστορίας τους. Έτσι δημιουργείται μια διαρκής αντιπαράθεση ανάμεσα στο τότε και το τώρα, την ευτυχία που φέρνει ο έρωτας και την κατάθλιψη του τέλους μιας σχέσης. Αυτός ακριβώς ο χειρισμός είναι που δίνει τη δύναμη στο φιλμ και την έντονη αίσθηση του δράματος. Κάθε στιγμή βρίσκεσαι αντιμέτωπος και με τις δύο ανθρώπινες καταστάσεις, την ευφορική και τη μίζερη. Τις αντιπαραθέτεις άμεσα και το αποτέλεσμα - για μένα τουλάχιστον - είναι πολύ δυνατό. Δίχως αυτό το έντονο κοντράστ νομίζω ότι θα ήταν μια συνηθισμένη ταινία που θα περνούσε απαρατήρητη. Μην περιμένετε λοιπόν δραματικές κορυφώσεις και σασπένς, σας προειδοποιώ. Όλα συμβαίνουν απλά, χαμηλότονα, όπως στην αληθινή ζωή.
Υπάρχει όμως και η αλήθεια στους χαρακτήρες και την εξέλιξή τους: Είναι από την αρχή μάλλον αταίριαστοι, όχι ίσως τόσο σαν προσωπικότητες, αλλά σαν κοινωνικό μπακγκράουντ, στα ενδιαφέροντά τους, στις προσδοκίες τους απ' τη ζωή. Ανήκουν, τέλος πάντων, σε διαφορετικούς κόσμους. Όπως συμβαίνει χιλιάδες φορές στην πραγματική ζωή, ο έρωτας "τυφλώνει". Ο/η εραστής εξιδανικεύεται τον πρώτο καιρό, τα ελαττώματά του/της ή οι διαφορετικές απόψεις καλύπτονται από το σαν παλίρροια συναίσθημα της αγάπης. Όταν το πάθος καταλαγιάσει, οι κρυμμένες (;) πλευρές του/της συντρόφου έρχονται στην επιφάνεια και το πάθος μετατρέπεται αν όχι σε σύγκρουση, τουλάχιστον σε ρουτίνα, με καταστροφικά για τη σχέση αποτελέσματα.
Αλλά, υποθέτω, τα ξέρετε όλα αυτά. Το θέμα είναι ότι είναι από τις λίγες φορές που τα είδα τόσο ξεκάθαρα διατυπωμένα στην οθόνη, δοσμένα με τόση δύναμη. Και βέβαια, μεγάλο ρόλο σ' αυτό έπαιξαν και οι δύο εξαιρετικοί πρωταγωνιστές: Ο Ράιαν Γκόσλινγκ και η Μισέλ Γουίλιαμ είναι πάρα πολύ καλοί, προσθέτοντας πόντους στο όλο εγχείρημα.
Ίσως το αμερικάνιο ανεξάρτητο σινεμά ξυπνά πάλι και δίνει πολύ καλά δείγματα αυτού που ξέρει να κάνει καλύτερα: Να αφηγείται καθημερινές ιστορίες. Οι οποίες σ' αυτή την περίπτωση βρίσκουν, κατά την προσωπική μου γνώμη, απόλυτα τον στόχο τους. Κι όλα αυτά ενώ έχω επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν είμαι και φανατικός οπαδός του απόλυτου ρεαλισμού και της ντοκιμαντερίστικης γραφής στον κινηματογράφο. Ίσως όμως γι' αυτόν ακριβώς το λόγο τα καλά δείγματα του είδους με εντυπωσιάζουν πάντα (σα να λέω: "κοίτα τι μπορεί να γίνει με το τίποτα"). Και ίσως συχνά να υπερτονίζω την αξία τους.
Ετικέτες "Blue Valentine" (2010), Cianfrance Derek
2 Comments:
Γεια σου vandimir,
Εγώ δεν ενθουσιάστηκα τόσο. Ναι μεν φέρει ειλικρινείς προθέσεις και ρεαλιστική διάθεση, αλλά δεν ένιωσα ποτέ τη Williams πραγματικά ερωτευμένη με τον Gosling (παρά τις σημαντικές πράξεις ανδρείας του Gosling). Έτσι δεν αισθάνθηκα ποτέ την ακμή και την παρακμή. Ψιλοπαρακμή μου φάνηκε όλο το σκηνικό.
Ναι, το ξέρω. Διάβασα το κείμενό σου.
Εμένα πάλι με "έπιασε". Και βρήκα την αντίθεση αναμεσα στις δύο καταστάσεις πολύ δυνατή.
Ερωτευμένη; Δεν ξέρω ακριβώς. Είναι αυτό που συμβαίνει τον πρώτο καιρό στον έρωτα, πάνω στον πρώτο ενθουσιασμό, που ¨τυφλώνεσαι" και είναι αδύνατο να δεις τις τυχόν διαφορές που υπάρχουν με τον άλλο. Κι έπειτα, πέραν του ενθουσιασμού, μη ξεχνάς ότι ήταν και έγκυος. Στο πίσω μέρος του μυαλού της, ασυνείδητα πιθανόν, ίσως να υπήρχε και η σκέψη της "λύσης ανάγκης".
Δημοσίευση σχολίου
<< Home