Η ΑΙΩΝΙΑ ΓΕΛΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΤΗ "ΛΟΥΦΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ"

Ξαναείδα πρόσφατα τη θρυλική "Λούφα και Παραλλαγή", που γύρισε ο Νίκος Περάκης το 1984. Ήθελα να δω αν αντέχει στο χρόνο. Ε, λοιπόν, νομίζω ότι αντέχει μια χαρά. Παραμένει σπαρταριστή μέχρι τις μέρες μας και συγχρόνως καταγράφει τόσο μια σκοτεινή εποχή της Ελλάδας όσο και την εξ ορισμού απύθμενη γελοιότητα και αχρηστία του στρατεύματος (προσωπικά θα έλεγα του κάθε στρατεύματος, ας μείνω όμως στα καθ' ημάς και ας πω απλώς του ελληνικού στρατεύματος, αφού αυτό "απολαμβάνουμε" σε όλο του το μεγαλείο στην ταινία).
Το φιλμ περιγράφει τις περιπέτειες μιας παρέας φαντάρων που υπηρετούν γύρω στο 67 στη νεοσύστατη τότε ελληνική τηλεόραση, και τους οποίους η δικτατορία του Απρίλη προλαβαίνει κατά τη θητεία τους, για να κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα και παράλογα. Ναι, σήμερα γελάς ακόμα (ξεκαρδίζεσαι ενίοτε) με τα παθήματα, τα καψόνια που υφίστανται, αλλά και τις επινοήσεις των ηρώων (κυρίως για να λουφάρουν, πράγμα που αποτελεί - δικαίως - την πεμπτουσία της καταναγκαστικής στρατιωτικής θητείας μέχρι σήμερα, φαντάζομαι). Και, επί πλέον, δίνεται ανάγλυφα όλη η στενοκεφαλιά των καραβανάδων, η μιζέρια της στρατιωτικής καθημερινότητας, η όλη βλακεία του συστήματος με λίγα λόγια. Αλλά και οι πολιτικές διακρίσεις και καταπίεση της εποχής, το παντοδύναμο ρουσφέτι και πλήθος άλλες "πινελιές" που ολοκληρώνουν την ηλιθιότητα της περιόδου της ζωής μας που ονομάζεται στρατιωτική θητεία.
Είπα και στην αρχή ότι ο Περάκης, πέρα από το χιούμορ και τις ζωντανές, αληθινές και συνήθως αστείες ατάκες, καταγράφει σε "δεύτερο πλάνο", συχνά μάλιστα μέσα από αυτούσια επίκαιρα της εποχής, και την ιστορική περίοδο. Την πολιτική καταπίεση, τη χούντα που φτάνει, το κιτς της τότε τηλεόρασης (η οποία είναι μάλλον χειρότερη σήμερα), την κυριαρχία του ρουσφετιού (αυτό δυστυχώς ισχύει μέχρι και στην εποχή μας ή περίπου) και πολλά άλλα. Αν λοιπόν καταφέρεις να το κάνεις αυτό - να δώσεις δηλαδή ταυτόχρονα και το ιστορικό στίγμα και να διασκεδάσεις το κοινό όσο δεν παίρνει - τότε έχεις να κάνεις με μια πετυχημένη ταινία. Γι' αυτό και θεωρείται μια από τις ευτυχέστερες στιγμές του "νέου ελληνικού κινηματογράφου" (την φάση δηλαδή από τις αρχές των 70ς μέχρι σήμερα) και εξακολουθεί να έχει πλήθος ορκισμένων φαν.
Α, και κάτι άλλο: Εκτός από την πλειάδα των βετεράνων ηθοποιών του παλιού, "εμπορικού" ελληνικού σινεμά (Φιλιππίδης, Ξενίδης, Νέζερ κλπ.), είναι απίστευτο το πόσα νέα για την εποχή ονόματα εμφανίζονταν στην ταινία, μερικά ακόμα άγνωστα: Κιμούλης, Καλογερόπουλος, Σκιαδαρέσης, Μάινας, Βαλαβανίδης, Πουλικάκος, Μανιάτης, Σπυριδάκης, Χαϊκάλης κ.ά. Δεν θυμόμουν αυτή τη λεπτομέρεια και εντυπωσιάστηκα.
Κρίμα που από τη δεκαετία του 90 ο Περάκης βρίσκεται σε διαρκή σχεδόν παρακμή (οι λίγες εξαιρέσεις μάλλον επιβεβαιώνουν τον κανόνα), έχοντας αφήσει πίσω τον καλό εαυτό του των 80'ς. Προσπαθεί πάντα να πιάσει το σφυγμό των γεγονότων και του κλίματος της εκάστοτε εποχής, αλλά μάλλον σε ανούσιες φάρσες ξεπέφτει. Κρίμα.