ΜΑΧΑΙΡΟΓΑΛΤΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΑΘΟΥΣ
Τρία στα τρία! Ο Γιάννης Οικονομίδης καταφέρνει να κάνει και τρίτη πολύ δυνατή ταινία, τουλάχιστον κατά τη γνώμη μου( διότι ξέρω ότι η δουλειά του και αμφιλεγόμενη είναι και δύσκολα αντέχει κανείς την ψυχολογική βία της). Ο "Μαχαιροβγάλτης" λοιπόν του 2010 έχει κοινά στοιχεία και διαφορές από τα δύο προηγούμενα φιλμ του.
Ας τονίσουμε αρχικά ότι το κλίμα, ζοφερό, αποπνικτικό, ασφυκτικό, είναι το ίδιο πάνω - κάτω με το κλίμα του "Σπιρτόκουτου" και της "Ψυχής στο Στόμα". Εδώ όμως η λεκτική βία και η ακατάσχετη υβρεολογία έχουν υποχωρήσει αισθητά. Τη θέση τους παίρνει ένα βαθύτερο δράμα, που δεν χρειάζεται τέτοια "εξωτερικά" στοιχεία για να δειχτεί και να ολοκληρωθεί. Η άλλη διαφορά είναι η εξαιρετική ασπρόμαυρη φωτογραφία. Εδώ βλέπουμε έναν εικαστικό (!) Οικονομίδη, με προσεγμένα πλάνα, με ομορφιά μέσα στη μιζέρια που μας δείχνει, όσο κι αν αυτό ακούγεται αντιφατικό. Τα υπόλοιπα θέματά του όμως είναι και πάλι παρόντα: Η νεοελληνική μιζέρια πρώτα - πρώτα σε όλο της το μεγαλείο, τόσο αυτή της επαρχίας, όσο και των αθηναϊκών προαστείων. Ένα κλασσικό ερωτικό τρίγωνο (ο σύζυγος, η σύζυγος, ο εραστής) καταφέρνει να μας δώσει ανάγλυφη όλη την πλήξη, την κενότητα, την έλλειψη ενδιαφερόντων, την ασφυξία των ηρώων (και, εννοείται, ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας). Ασφυξία στα πλαίσια της οικογένειας, της δουλειάς, της επαρχίας, της πόλης, των κάθε λογής σχέσεων. Οι τελικές σκηνές, που δείχνουν την ίδια ακριβώς βαρειά ατμόσφαιρα να επαναλαμβάνεται με άλλους πρωταγωνιστές αυτή τη φορά, αναιρούν οποιαδήποτε υποψία ρομαντισμού στην ερωτική σχέση (όχι δηλαδή ότι υπήρχε ποτέ) και κλείνουν κάθε πιθανή διέξοδο. Βλέπετε, ακόμα και το ερωτικό πάθος ή το έγκλημα μοιάζουν αδύνατο να βγάλουν ανθρώπους εξ αρχής κενούς από την ασφυκτική ρουτίνα τους.
Ο Οκονομίδης έχει κατά τη γνώμη μου έναν μοναδικό τρόπο να καταδεικνύει τη φρίκη της καθημερινότητας, την κόλαση της ρουτίνας και των ανθρώπινων σχέσεων. Γι' αυτό εκτιμώ ιδιαίτερα τη δουλειά του. Και ακόμα περισσότερο όταν το "κακό" τριτώνει - και με εικαστικότερο τρόπο αυτή τη φορά.
ΥΓ: Το είπα και στην αρχή: Όπως και στις προηγούμενες ταινίες του, ο "Μαχαιροβγάλτης" είναι κι αυτός πνιγηρός, σκοτεινός και αγχωτικός. Οπότε ας προσέξουν όσοι αγνοούν τη δουλειά και την αισθητική άποψη του Οικονομίδη.
Ας τονίσουμε αρχικά ότι το κλίμα, ζοφερό, αποπνικτικό, ασφυκτικό, είναι το ίδιο πάνω - κάτω με το κλίμα του "Σπιρτόκουτου" και της "Ψυχής στο Στόμα". Εδώ όμως η λεκτική βία και η ακατάσχετη υβρεολογία έχουν υποχωρήσει αισθητά. Τη θέση τους παίρνει ένα βαθύτερο δράμα, που δεν χρειάζεται τέτοια "εξωτερικά" στοιχεία για να δειχτεί και να ολοκληρωθεί. Η άλλη διαφορά είναι η εξαιρετική ασπρόμαυρη φωτογραφία. Εδώ βλέπουμε έναν εικαστικό (!) Οικονομίδη, με προσεγμένα πλάνα, με ομορφιά μέσα στη μιζέρια που μας δείχνει, όσο κι αν αυτό ακούγεται αντιφατικό. Τα υπόλοιπα θέματά του όμως είναι και πάλι παρόντα: Η νεοελληνική μιζέρια πρώτα - πρώτα σε όλο της το μεγαλείο, τόσο αυτή της επαρχίας, όσο και των αθηναϊκών προαστείων. Ένα κλασσικό ερωτικό τρίγωνο (ο σύζυγος, η σύζυγος, ο εραστής) καταφέρνει να μας δώσει ανάγλυφη όλη την πλήξη, την κενότητα, την έλλειψη ενδιαφερόντων, την ασφυξία των ηρώων (και, εννοείται, ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας). Ασφυξία στα πλαίσια της οικογένειας, της δουλειάς, της επαρχίας, της πόλης, των κάθε λογής σχέσεων. Οι τελικές σκηνές, που δείχνουν την ίδια ακριβώς βαρειά ατμόσφαιρα να επαναλαμβάνεται με άλλους πρωταγωνιστές αυτή τη φορά, αναιρούν οποιαδήποτε υποψία ρομαντισμού στην ερωτική σχέση (όχι δηλαδή ότι υπήρχε ποτέ) και κλείνουν κάθε πιθανή διέξοδο. Βλέπετε, ακόμα και το ερωτικό πάθος ή το έγκλημα μοιάζουν αδύνατο να βγάλουν ανθρώπους εξ αρχής κενούς από την ασφυκτική ρουτίνα τους.
Ο Οκονομίδης έχει κατά τη γνώμη μου έναν μοναδικό τρόπο να καταδεικνύει τη φρίκη της καθημερινότητας, την κόλαση της ρουτίνας και των ανθρώπινων σχέσεων. Γι' αυτό εκτιμώ ιδιαίτερα τη δουλειά του. Και ακόμα περισσότερο όταν το "κακό" τριτώνει - και με εικαστικότερο τρόπο αυτή τη φορά.
ΥΓ: Το είπα και στην αρχή: Όπως και στις προηγούμενες ταινίες του, ο "Μαχαιροβγάλτης" είναι κι αυτός πνιγηρός, σκοτεινός και αγχωτικός. Οπότε ας προσέξουν όσοι αγνοούν τη δουλειά και την αισθητική άποψη του Οικονομίδη.
Ετικέτες "Μαχαιροβγάλτης" (2020), Oikonomidis Giannis
0 Comments:
Δημοσίευση σχολίου
<< Home