Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΟΥ STAR WARS ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΜΕΤΑ Ι

Μετά πολλά πολλά χρόνια βρήκα χρόνο (και κέφι) να ξαναδώ και τις τρεις ταινίες της αυθεντικής τριλογίας των "Star Wars". Ήμουν περίεργος για την εντύπωση που θα μου έκαναν σήμερα. Πριν απ' αυτό όμως οφείλω να ομολογήσω ότι ποτέ δεν υπήρξα φανατικός της θρυλικής σειράς. Με διασκέδασε σαφέστατα, αλλά μέχρι εκεί. Ευχαρίστως την ξαναείδα, αλλά, και πάλι, μέχρι εκεί. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Βρισκόμαστε στα 1977 όταν ο νέος τότε George Lucas, με δυο - τρεις συμπαθητικές ταινίες στο ενεργητικό του, γυρίζει το Star Wars. Φυσικά ούτε κι ο ίδιος φανταζόταν τι έμελλε να ακολουθήσει.
Βλέποντάς τη σήμερα μπορώ να πω ότι τη βρίσκω μάλλον αφελή. Αυτό όμως δεν της στερεί την μεγάλη σημασία: Το φιλμ συνδυάζει έξυπνα την επιστημονική φαντασία με το υπερφυσικό, μαγικό στοιχείο (τη "Δύναμη" φυσικά, που είναι κάτι μεταξύ θρησκείας και παραψυχολογικών δυνάμεων). Συγχρόνως διαθέτει όλη την ευχάριστη αφέλεια και αφηγηματική δεινότητα των παραμυθιών, τη συνεχή δράση, αλλά και το μεγάλο θέαμα, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν κομπιούτερ και τα blockbuster δεν ήταν αυτά που ξέρουμε (και έχουμε βαρεθεί) σήμερα. Νομίζω ότι το μυστικό της επιτυχίας βρίσκεται ακριβώς εκεί: Στην εποχή.
Η αληθινή καινοτομία του Lucas βρίσκεται στο ότι, σε μια πολιτικοποιημένη εποχή, με νωπές ακόμα τις ανατροπές της δεκαετίας του 60, αποφασίζει να κάνει αυτό που για τότε ήταν το άκρο άωτο της καθαρής ψυχαγωγίας και τίποτα παραπάνω ή, αν θέλετε, να απενοχοποιήσει την καθαρή διασκέδαση. Σήμερα αυτό είναι κανόνας. Είναι το πρώτο που κυνηγάνε τα μεγάλα στούντιο. Τότε όμως δεν ήταν καθόλου αυτονόητο. Και, για να περάσει ακόμα περισσότερο το μήνυμα "ξεχάστε κάθε προβληματισμό. Εδώ έρχεστε να το ευχαριστηθείτε και μόνο" διαλέγει την ξεχασμένη δομή των παλιών κινηματογραφικών σίριαλ, που για να τα παρακολουθήσεις έπρεπε να ξέρεις τι είχε συμβεί στα προηγούμενα επεισόδια και στο τέλος σε άφηναν σε κρίσιμο σημείο, ώστε να περιμένεις με αγωνία το επόμενο. Έτσι ξεκινάμε ξαφνικά από το "Επεισόδιο IV" (δίχως φυσικά να έχει προηγηθεί κάτι άλλο), πράγμα που αποτελεί ένα πανέξυπνο κλείσιμο του ματιού τόσο στις νέες τότε γενιές, όσο και σε παλαιότερους σινεφίλ. Βεβαίως ο Λούκας ήταν και ικανός σκηνοθέτης για να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον με τη συνεχή δράση, τα κυνηγητά των διαστημοπλοίων και τα εντυπωσιακά εξωγήινα περιβάλλοντα, κατασκευές και πλάσματα. Και υπήρχαν και δύο πασίγνωστοι "κλασικοί" ηθοποιοί, ο Άλεκ Γκίνες και ο Πίτερ Κάσινγκ σαν κερασάκι στην τούρτα.
Έτσι μια απλή ταινία, στην οποία, αν τη δούμε ψύχραιμα, μπορούμε να εντοπίσουμε πλήθος από σεναριακές ευκολίες (που λύνονται με το εύκολο εύρημα των τερατωδών συμπτώσεων) και αφέλειες, μέτριες ηθοποιίες και αρκετά κενά, μετατρέπεται σε ένα σημείο αναφοράς της σύγχρονης ποπ κουλτούρας, δημιουργεί μια αληθινή "δυναστεία" (όχι μόνο κινηματογραφική, αν αναλογιστούμε τα εκατοντάδες προϊόντα που σχετίζονται με τους "Πολέμους των Άστρων") και εκατομμύρια φανατικών πιστών ανά τον κόσμο, ενώ η λάμψη της δεν έχει ξεθωριάσει μέχρι σήμερα. Δεν είναι τυχαίο ότι λίγα χρόνια μετά - και ενώ ακόμα η εποχή είναι σχετικά "παρθένα" από τέτοιες απόπειρες - ο Σπίλμπεργκ δημιουργεί άλλη μια φοβερά πετυχημένη saga (που προσωπικά μ' αρέσει περισσότερο), με τις ίδιες ακριβώς "ιδεολογικές" προδιαγραφές, αυτή του Ιντιάνα Τζόουνς.
Μη εκλάβετε όλα τα παραπάνω σαν γκρίνια. Ξαναβλέποντας το πρώτο Star Wars δεν βαρέθηκα. Απλώς έκανα κάποιες πιο ψύχραιμες παρατηρήσεις. Εξ άλλου είναι πολύ δύσκολο σήμερα να εκτιμηθεί η σημασία του αν δεν έχει ζήσει κάποιος στην εποχή του και μάλιστα αν δεν έτυχε να είναι έφηβος στην εποχή του. Πολλούς τότε έφηβους, βλέπετε, τους σημάδεψε για όλη τους τη ζωή.