Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΕ ΑΠ' ΕΥΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Το 1980 ο γάλλος Bertrand Tavernier γυρίζει το La Mort en direct, μια απόλυτα προφητική ταινία επιστημονικής φαντασίας. Βέβαια, όπως πολύ συχνά συμβαίνει, ο σκηνοθέτης δεν εστιάζει στο "προφητικό" μέρος, κοινώς δεν τον ενδιαφέρει τόσο το αν θα συμβούν ή όχι όλα όσα περιγράφει, αλλά στην ευαίσθητη καταγραφή του θέματος, στην περιγραφή του δράματος της ηρωίδας, στο στοιχείο των αναμνήσεων. Κυρίως όμως μιλά για την φασιστική ενίοτε δύναμη της τηλεόρασης και, κατ' επέκταση, των μίνtια, καθώς και για την άπληστη δίψα για κέρδος που δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα, ακόμα και στο να ρίξει βορά στο πλήθος τις πιο προσωπικές, ιδιαίτερες στιγμές ενός ανθρώπου. Δεν θα σας πω πολλά για το στόρι, θα προτιμούσα να είναι μια έκπληξη για τον θεατή, αλλά θα θυμίσω ότι το 1980 δεν υπήρχαν ακόμα ριάλιτι και άλλες σχετικές αηδίες.
Στα συν της ταινίας η πλειάδα γνωστών ηθοποιών, με τη Ρόμι Σνάιντερ στον βασικό ρόλο σε μια από τις τελευταίες της εμφανίσεις (η ψυχολογική κατάσταση της ηρωίδας φαίνεται ότι ταίριαζε με την προσωπική της), ένας νεαρός Χάρβει Καϊτέλ, ο Χάρι Ντιν Στάντον, ο Μαξ Φον Σίντοβ μεταξύ άλλων.
Ο Tavernier παρακολουθεί το δράμα της καταδικασμένης ηρωίδας του, την ακολουθεί στο οδοιπορικό της σε μια έρημη ύπαιθρο και στην ψυχολογική της πορεία που περνά από τη θλίψη, τον συμβιβασμό και μετά την εξέγερσή (παρασύροντας σ΄αυτήν και τον αρχικό "προδότη"), αλλά ταυτόχρονα, δίχως να μας λέει πολλά γι΄αυτό και δίχως να δίνει πολλές εξηγήσεις, στήνει σα ντεκόρ ένα σκηνικό μελλοντικής δυστοπίας, με πολλές επιδέξιες πινελιές. Γύρω από τον κεντρικό πυρήνα των καλοζωισμένων, δίχως ασθένειες κατοίκων του Παρισιού, εκτείνονται ερειπωμένα, σαν σε πόλεμο προάστια, μια εγκαταλειμένη ύπαιθρος, πλήθος φτωχών και προσφύγων (δίχως να ξεκαθαρίζεται από πού), ενώ οι κάτοικοι δίνουν τα αποτυπώματά τους και απαγορεύεται να ξαναγυρίσουν στην πόλη αν βγουν απ' αυτή. Η ζοφερή αντίθεση κέντρου - περιφέρειας είναι μια ακόμα κατάσταση που θυμίζει έντονα σημερινές, αν και, όπως είπαμε, αυτό αποτελεί δευτερεύον στοιχείο. Αλλά και η σάτιρα της πορείας της ανθρωπότητας υπάρχει σε λανθάνουσα μορφή (η ηρωίδα είναι προγραμματίστρια μπεστ σέλλερ που γράφονται από κομπιούτερ). Η βασική ιστορία πάντως ίσως κουράσει μερικούς, καθώς δίνεται με κάποια τυπική γαλλική φλυαρία, όμως η ποίηση, η ευαισθησία, η τρυφερότητα και η ανθρώπινη ματιά νομίζω ότι κερδίζουν τις εντυπώσεις.
Γενικά πρόκειται για ενδιαφέρουσα - και παντελώς άγνωστη σε μένα τουλάχιστον - ταινία που, πέραν αυτών καθ' εαυτών των αρετών της έχει και το ασυνήθιστο στοιχείο να προηγείται κατά πολύ της εποχής της.