Ο "ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ" ΚΑΙ ΤΟ ΤΣΕΧΙΚΟ ΝΕΟ ΚΥΜΑ

Ο λάτρεις του κινηματογράφου (και όχι γκαταναλωτές μόνο του σύγχρονου χάρτινου Χόλιγουντ) θα έπρεπε να γνωρίζουν το τσεχοσλοβάκικο "Νέο Κύμα" της δεκαετίας του 60. Μιας εποχής που ένας αέρας ελευθερίας έπνευσε στην (ουσιαστικά, όχι τυπικά) σοβιετοκρατούμενη χώρα και έφερε αναπάντεχες ανατροπές στον κινηματογράφο της. Πριν καταπνιγούν όλα λοιπόν το 1968 από τα σοβιετικά τανκς, το τσέχικο σινεμά πρόλαβε να δώσει μερικά εξαιρετικά δείγματα.
Ένα απ' αυτά είναι ο "Διακριτικός Φωτισμός" (Intimní osvetlení στα τσέχικα), κινηματογραφικό ντεμπούτο του 1965 του Ivan Passer. Μην τρομάξετε γι' αυτό που θα σας πω, αλλά ουσιαστικά στο ασπρόμαυρο αυτό φιλμ δεν συμβαίνει... απολύτως τίποτα. Ένας μποέμ μουσικός από την πρωτεύουσα φτάνει στην επαρχία με τη μοντέρνα και δροσερή κοπέλα του, όπου συναντά (και φιλοξενειται από) έναν παλιό συμφοιτητή του, επίσης μουσικό, εντελώς διαφορετικού χαρακτήρα και τρόπου ζωής, που έχει να δει 10 χρόνια. Ο δεύτερος είναι παντρεμένος με παιδιά και ζει σε ένα άνετο σπίτι στην εξοχή με τον παππού και τη γιαγιά. Η ταινία απλώς περιγράφει όσα (ασήμαντα και καθημερινά) συμβαίνουν αυτό το σαββατοκύριακο της επανένωσης των δύο παλιών φίλων.
Ακούγεται ελάχιστο. Είναι. Διαθέτει όμως τοση ανθρωπιά και, κυρίως, τόσο χιούμορ, που το καθιστούν μια αξιολάτρευτη ταινία. Το χιούμορ θυμίζει περισσότερο αυτό του Τατί: Είναι διακριτικό, ποτέ ξεκαρδιστικό, όπου πάντα κάτι αστείο πάει να γίνει, αλλά συχνά δεν ολοκληρώνεται (ας σημειώσουμε εδώ ότι το χιούμορ είναι χαρακτηριστικό πολλών ταινιών του τσέχικου Νέου Κύματος). Ανθρώπινες σχέσεις, μεθύσια, διαφορετικοί χαρακτήρες, διαφορετικές γενιές και κοσμοθεωρίες, μουσική, έρωτες και ένα σχεδόν σουρεαλιστικό στη φάση που περιγράφει (και ξαφνικό) τέλος, συνθέτουν μια γλυκειά ταινία, που θεωρείται από τις καλύτερες της  συγκεκριμένης εποχής και χώρας. Αν δεν είστε εθισμένοι στην ανεγκέφαλη έκκριση αδρεναλίνης και τίποτα άλλο, θα το απολαυσετε. Είναι διακριτικό, απλό και ουσιαστικό.