ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ ΣΤΗ ΣΕΛΗΝΗ ΜΕ ANIMATION (ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ)

To 2013 ο εικαστικός και σκηνοθέτης Άγγελος Σπάρταλης ξαφνιάζει ευχάριστα το ελληνικό (τουλάχιστον) κοινό με ένα από τα πολύ λίγα ελληνικά animation μεγάλου μήκους: Το "Από τη Γη στη Σελήνη", βασισμένο βεβαίως στο ομώνυμο έργο του Ιούλιου Βερν.
Η ιστορία είναι λίγο - πολύ γνωστή: Ένας ιδιοφυής εφευρέτης προτείνει να σταλεί μια τεράστια οβίδα - σκάφος που θα εκτοξευτεί από ένα γιγαντιαίο κανόνι. Η δύναμη της ώθησης θα είναι τέτοια ώστε θα περάσει την γήινη ατμόσφαιρα και θα φτάσει στη σελήνη. Ο ίδιος και δύο τολμηροί σύντροφοί του θα επανδρώσουν το παράτολμο εγχείρημα. Από ποιο σημείο της Αμερικής όμως θα εκτοξευτεί το βλήμα; Δεν υπάρχει ένας μόνο διεκδικητής. Περιττό να πούμε ότι στην εποχή του το βιβλίο ανήκε ξεκάθαρα στον χώρο που σήμερα θα αποκαλούσαμε επιστημονική φαντασία.
Ο Σπάρταλης βεβαίως διασκευάζει το μυθιστόρημα. Ενώ η ιστορία διαδραματίζεται το 186κάτι, όπως και στο βιβλίο, έχει προσθέσει πάμπολλους αναχρονισμούς και αναφορές σε σύγχρονα ή, εν πάσει περιπτώσει, μεταγενέστερα πρόσωπα και γεγονότα. Επίσης υπάρχουν άφθονες αναφορές στην τέχνη (ψάξτε στις πολύπλοκες και "φορτωμένες" εικόνες και θα ανακαλύψετε πολλές), αλλά και στη λογοτεχνία. Ταυτόχρονα προσθέτει το έντονο χιουμοριστικό στοιχείο, ώστε να σατιρίσει σημερινές καταστάσεις. Θέλοντας να τονίσει την παγκόσμια φύση ενός τέτοιου εγχειρήματος, δημιουργεί μια βαβέλ από γλώσσες τις οποίες μιλούν οι ήρωές του. Μόνο που - μια που πρόκειται για ελληνικό φιλμ - οι ήρωες αυτοί μιλάνε διαφορετικές ελληνικές ντοπιολαλιές (από κρητικά μέχρι επτανησιακά), τοσο μάλιστα που ορισμένοι απ' αυτούς απαιτούν και προβάλλονται με υπότιτλους. Η ταινία νοηματικά στηλιτεύει έντονα τον μιλιταρισμό, τη μανία του κέρδους, ενώ συγχρόνως αποτελεί ύμνο στη φιλία και τη συνεργασία.
Άφησα τελευταίο το πιο σημαντικό ίσως στοιχείο: Το στιλ του animation. Αυτό μπορεί να ξενίσει αρκετούς εθισμένους στη "στρογγυλή" και καλογυαλισμένη ντισνεϊκή αισθητική, αφού μάλιστα η κίνηση είναι κάπως σπασμωδική και η εικόνα επίπεδη. Όλες οι εικόνες αποτελούνται από περίεργα, ιδιόρυθμης αισθητικής κολάζ. Ακόμα και τα πρόσωπα των ηρώων είναι συχνά μισά - μισά, αποτελούμενα από φωτογραφίες διαφορετικών προσώπων (π.χ. το μισό πρόσωπο του γάλλου τυχοδιώκτη είναι το ασπρόμαυρο πρόσωπο του Ρεμπό και το άλλο μισό ένα πρόσωπο σε προφίλ). Το ίδιο συμβαίνει και με τα τοπία ή τα σκηνικά, που αποτελούνται από σειρές επικολλημένων φωτογραφιών. Το αποτέλεσμα είναι παράδοξο και ασυνήθιστο. Το είπα και πριν: Μπορεί πολλούς να ξενίσει, ωστόσο είναι σίγουρα πρωτότυπο και πολύ προσωπικό σαν αισθητική. Ας τονίσουμε επίσης ότι τα τραγούδια του φιλμ (υπάρχουν κάμποσα) τραγουδούν ο Διονύσης Σαβόπουλος και ο Ψαραντώνης.
Δεν ξέρω αν θα σας αρέσει το όλο αποτέλεσμα (εγώ το βρήκα γοητευτικό μέσα στην ιδιορυθμία του). Αναμφισβήτητα όμως είναι πρωτότυπο. Και κυρίως προκαλεί θαυμασμό επειδή είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο και έγινε από ελάχιστους ανθρώπους (τον σκηνοθέτη, την οικογένεια και την παρέα του) στη διάρκεια κάμποσων χρόνων και με πραγματικά ελάχιστα χρήματα. Οπότε μιλάμε για άθλο επιμονής. Μπράβο!