Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΚΩΜΩΔΙΑΣ, ΤΟ STAR SYSTEM ΚΑΙ Ο ΣΚΟΡΣΕΖΕ

   Η διασημότητα αποτελεί το (άπιαστο συχνά) όνειρο εκατομμυρίων ανθρώπων. Ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή, με το star system να επιβάλλει συχνά παντελώς κενά περιεχομένου είδωλα και πλήθη να παραληρούν γι’ αυτά, το φαινόμενο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Μια από τις σχετικά άγνωστες ταινίες του Martin Scorsese, “Ο Βασιλιάς της Κωμωδίας» του 1982, αποτελεί μια από τις καλύτερες μελέτες του φαινομένου.

Ο ήρωας Ρούπερτ Πάπκιν (ο Ντε Νίρο στις καλές εποχές του) είναι ένας μέτριος stand up κωμικός. Ωστόσο το μοναδικό όνειρο της ζωής του είναι να γίνει διάσημος, όπως ακριβώς το είδωλό του, ο σούπερ σταρ κωμικός και τηλεπαρουσιαστής Τζέρι Λάνγκφορντ (ο Τζέρι Λούις, που στην ταινία αυτή πραγματοποιεί μια σπάνια επανεμφάνιση). Όταν ο τελευταίος απορρίπτει ουσιαστικά τη δουλειά του Ρούπερτ (για να είμαστε ακριβείς το επιτελείο του την απορρίπτει, σιγά μην ασχολείται ο ίδιος με τα εκατοντάδες ψώνια που του φορτικά του ζητούν διάφορα), ο Ρούπερτ τον απαγάγει με τη βοήθεια μιας ακόμα πιο τρελαμένης φαν μόνο και μόνο για να κερδίσει τα φώτα της διασημότητας, αφού σαν λίτρα απαιτεί μια και μοναδική εμφάνιση στην τεράστιας ακροαματικότητας ζωντανή εκπομπή του.

Πρόκειται για κοφτερή σάτιρα του φαινομένου του star system. Σε πρώτη φάση το φιλμ μπορεί να ειδωθεί σαν κωμωδία (με τον Τζέρι Λούις να παίζει περίπου τον εαυτό του). Κατά βάθος όμως οι συγκεκριμένες περιπτώσεις είναι τραγικές. Ο Σκορσέζε αντιμετωπίζει την εμμονή κάποιων ανθρώπων με τους σταρ (και τις ιδιωτικές ζωές τους φυσικά) ως ψυχοπαθολογικό φαινόμενο – και καλά κάνει κατά τη γνώμη μου. Οι άνθρωποι αυτοί ουσιαστικά δεν έχουν προσωπικές ζωές. Τα πάντα γι’ αυτούς περιστρέφονται γύρω από το/τα είδωλό/ά τους και, βέβαια, στη συγκεκριμένη περίπτωση, γύρω από τον άσβεστο πόθο τους να γίνουν κι αυτοί σταρ. Η αυτοκριτική για την ποιότητα του έργου τους είναι αδύνατη. Από την άλλη ο σταρ, ο Τζέρι, ζει μια διπλή ζωή. Από τη μία είναι ο λαμπερός τηλε-οικοδεσπότης με τα εκατομύρια πιστών οποδών, από την άλλη, στην προσωπική του ζωή, ένας μάλλον μοναχικός τύπος, μελαγχολικός και πιθανόν με μειωμένη αίσθηση χιούμορ. Όσο για την ποιότητα του έργου των διάφορων σούπερ σταρ... ούτε λόγος να γίνεται. Αυτό είναι εκτός συζήτησης. Το σταρ σύστεμ δεν είναι υποχρεωτικά ανάλογο με την ποιότητα του παραγόμενου έργου. Πολλές διασημότητες παράγουν σκουπίδια. Και, βέβαια, στο φαινόμενο αυτό η τηλεόραση έχει την πρωτοκαθεδρία.

Σημαντική κατά τη γνώμη μου ταινία, με υποβόσκουσα θλίψη κάτω από την αστεία και παρανοϊκή επιφάνεια. Θίγει άλλωστε πολλά θέματα σε σχέση με την παράνοια του σταρ σύστεμ και τον τρόπο λειτουργίας του. Όπως θα δείτε άλλωστε, ο ήρωάς μας θα γίνει σταρ. Όχι όμως επειδή είναι καλος κωμικός...