Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΟΥ "ΔΕΣΜΩΤΗ ΤΟΥ ΙΛΙΓΓΟΥ"

Δεν νομίζω ότι έχω να προσθέσω πολλά σε ένα αριστούργημα του σινεμά όπως το "Vertigo" ("Δεσμώτης του Ιλίγγου"), που γύρισε το 1958 ο Alfred Hitchcock (1899-1980). Τα πάντα γι' αυτό το φιλμ έχουν, νομίζω, ειπωθεί. Σαν προσωπική μαρτυρία μπορώ μόνο να πω ότι ξαναβλέποντάς το βρήκα ότι κρατά ατόφια τη γοητεία του. Είναι φυσικό κάτι τέτοιο για μια ταινία που συνδυάζει με άψογο τρόπο μια πολύ δυνατή, σπαρακτική ερωτική ιστορία, αμείωτο σασπένς, συνεχείς ανατροπές, ονειρικό κλίμα, πινελιές μεταφυσικής, μια μοιραία γυναίκα, ένα φόνο και δεν ξέρω τι άλλο. Και πίσω απ' όλα αυτά υπάρχει η ψυχαναλυτική ματιά του Χίτσκοκ, που παίζει με τα φετίχ, την ερωτική επιθυμία, τα ψυχικά τραύματα και πλήθος άλλων ψυχαναλυτικών αναφορών.
Όλα αυτά συμβαίνουν στο πανέμορφο σκηνικό του Σαν Φρανσίσκο, όπου ένας αστυνομικός που παραιτείται επειδή πάσχει από υψοφοβία και νοιώθει υπεύθυνος για το θάνατο ενός συναδέλφου του καλείται από έναν παλιό συμμαθητή του να παρακολουθήσει τη γυναίκα του, που μοιάζει να έχει καταληφθεί από το πνεύμα μιας νεκρής. Η αγωνία αρχίζει και η παγίδα κλείνει αριστοτεχνικά γύρω από τον ήρωα.
Έχουν γραφτεί πάρα πολλά για το ψυχολογικό μέρος, όπου ο Χίτσκοκ φαίνεται ότι μιλά για έννοιες όπως ο φετιχισμός, η ψεύτικη εικόνα που πλάθουμε γι΄αυτόν/ην που αγαπάμε, η ανάγκη μας να "φτιάξουμε" το αντικείμενο του πόθου μας όπως ακριβώς το θέλουμε εμείς - αγνοώντας συχνά τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες - που δείχνει και μια μανία εξουσίας και επιβολής πάνω στο αγαπημένο πρόσωπο, οι ρόλοι που παίζουμε στη ζωή μας (εδώ πρόκειται κυριολεκτικά για ρόλους που ενσαρκώνει η ηρωίδα) κλπ. Νομίζω ότι είναι εύκολο να βρείτε πλήθος αναλύσεων για όλα αυτά. Εγώ θα περιοριστώ εδώ να επισημάνω την πρωτοτυπία της δομής της ταινίας, καθώς η αριστοτεχνικά στημένη πλεκτάνη αποκαλύπτεται λίγο μετά τη μέση της ταινίας. Και μετά; Τι άλλο μπορεί να γίνει αφού ξέρουμε το δολοφόνο και το τι συνέβει πραγματικά; Εδώ το πάνω χέρι παίρνει η ψυχολογία και η αρρωστημένη και ανατριχιαστική εμμονή του ήρωα να "ξαναφτιάξει" τη γυναίκα των ονείρων του, που γι' αυτόν είναι νεκρή, μέχρι την τελική δυνατή κατάληξη με την απόλυτη επανάληψη ενός σκηνικού που έχουμε ξαναδεί...
Συμφωνώ κι εγώ μαζί με χιλιάδες άλλους ότι πρόκειται για μια απ' τις σημαντικότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Αν δεν το έχετε δει, σπεύσατε.
ΥΓ: Σε ένα από τα θερινά που αγαπώ ιδαίτερα, όπου το είδα, η κόπια ήταν άθλια. Μισοσβησμένα χρώματα, μεγάλες μαύρες περιοχές που δεν διακρίνεις τι περιέχουν, μέχρι που σχεδόν δεν καταλαβαίνεις τι γίνεται στην τελική, αρκετά σκοτεινή σκηνή. Κρίμα.