ΕΝΑ ΑΓΟΡΙ ΠΟΥ ΤΟ ΛΕΝΕ ΠΙ, ΕΝΑΣ ΤΙΓΡΗΣ ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Το έχω ξαναγράψει: Υπάρχουν ορισμένοι δημιουργοί που το στιλ τους είναι η έλλειψη στιλ. Κοινώς, κάθε ταινία τους είναι εντελώς διαφορετική νοηματικά και αισθητικά από την προηγούμενη. Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα θεωρώ τον Ang Lee. Διότι πέστε μου, τι σχέση έχει το "Γαμήλιο Γεύμα" με τον "Τίγρη και Δράκο" ή το "Hulk" με το "Προσοχή: Πόθος"; Συνεχίζοντας λοιπόν να φτιάχνει διαφορετικές ταινίες κάθε φορά, γυρίζει το 2012 τη "Ζωή του Πι", που βασίζεται στο ομώνυμο βραβευμένο μυθιστόρημα. Πρόκειται για ταινία που δεν μοιάζει με καμιά άλλη!
Πριν από οτιδήποτε άλλο και αν μη τι άλλο, πρέπει να πω ότι το φιλμ οπτικά είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό. Τα ψηφιακά εφέ βρίσκονται στο ζενίθ τους και, όπως μαθαίνω από όσους το είδαν σε 3-D, το αποτέλεσμα είναι εφάμιλλο του "Avatar", το οποίο προσωπικά θεωρώ το καλύτερο 3-D μέχρι σήμερα (οπτικά πάντα μιλώντας). Επίσης η ταινία περιέχει και μια άκρως ενδιαφέρουσα φιλοσοφική θέση περί θρησκείας, την οποία θα συζητήσουμε. Ωστόσο είναι από τις λίγες φορές (όταν συμβαίνειι αυτό το επισημαίνω πάντα) που δεν συμφωνώ με τον "μέσο όρο" των κριτικών, οι οποίες ως επί το πλείστον (και από κριτικούς που εμπιστεύομαι) υπήρξαν διθυραμβικές. Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω. Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι πρόκειται και για ενδιαφέρουσα και για εντυπωσιακότατη οπτικά ταινία, όχι όμως για αριστούργημα ή "για την καλύτερη αμερικάνικη ταινία του 2012" όπως γράφτηκε χαρακτηριστικά. Να πω από την αρχή την αντίρρησή μου: Πολύ απλά, κάπου με κούρασε. Βρήκα ότι η όλη φάση με τη βάρκα, στην οποία συνυπάρχουν ο Πι και μία σαρκοβόρα τίγρη κράτησε υπερβολικά πολύ. Όσο για τις εντυπωσιακότατες (θα χρησιμοποιήσω κι άλλες φορές αυτή τη λέξη) εικόνες, ναι, άλλοτε είναι πανέμορφες, μαγικές σχεδόν, κάποιες φορές όμως φοβαμαι ότι φλερτάρουν με το κιτς. Συνολικά μετά το τέλος είχα μια γενική αίσθηση overdose.
Και τώρα τα πολλά θετικά: Πρώτα - πρώτα η εικόνα. Πρόκειται για μια οπτική πανδαισία (παρά τις κάποιες παραπάνω αντιρήσεις μου), που κάποιες φορές φτάνει σε πραγματικά ονειρικά αποτελέσματα. Νομίζω ότι και μόνο γι' αυτή θα έπρεπε κάποιος να δει το φιλμ. Υπάρχει και η πρωτοτυπία της όλης ιδέας: Ένας 40άρης σήμερα ινδός που ζει στον Καναδά διηγείται σε έναν δημοσιογράφο τη μεγάλη περιπέτεια της ασυνήθιστης ζωής του: Από τα παιδικά του χρόνια στην Ινδία, όπου ο πατέρας του είχε ζωολογικό κήπο, μέχρι το ταξίδι στον Καναδά, με ένα πλοίο που, εκτός από ανθρώπους, μετέφερε και τα ζώα. Όταν το πλοίο ναυαγεί, στη βάρκα σύντομα θα απομείνει ο Πι (έξυπνη η όλη φάση με το όνομά του και πώς το Πισίν γίνεται Πι, το γνωστό δηλαδή μαθηματικό σύμβολο) και η τίγρης στο μέσον του απέραντου ωκεανού. Από εκεί και πέρα έχουμε μια απίστευτη περιπέτεια επιβίωσης.
Αυτά για το οπτικό και σεναριακό μέρς. Πολύ ενδιαφέρον έχει όμως και ο φιλοσοφικός προβληματισμός της ταινίας, ο οποίος στρέφεται γύρω από τη θρησκεία. Ουσιαστικά πρόκειται για θέμα που σε γενικές γραμμές δεν με απασχολεί (δεν είμαι θρήσκος, κάθε άλλο), ωστόσο βρήκα τη θέση του φιλμ ενδιαφέρουσα: Αυτό που υποστηρίζει ο Πι λοιπόν είναι ότι πιστεύει στο θεό (είναι μάλιστα ταυτοχρονα οπαδός διαφορετικών θρησκειών!) αδιαφορώντας για το αν αυτός υπάρχει ή όχι, αν όλα όσα ισχυρίζονται οι θρησκείες είναι αληθινά ή όχι. Πιστεύει γιατί αυτό κάνει τη ζωή του πιο όμορφη κι αυτός ο λόγος είναι αρκετός. Γι' αυτόν η θρησκεία εισάγει στην πεζή ζωή μας το στοιχείο του παραμυθιού, την κάνει μαγική, κι αυτό, κατά τον Πι πάντα, είναι τόσο όμορφο που η αλήθεια περνά σε δεύτερη μοίρα. Να λοιπόν μια ταινία που υποστηρίζει τη δύναμη και την ομορφιά του "ψέματος" ( ή, προφανώς, κάποιων "ψεμάτων"). Προεκτείνοντας τον προβληματισμό αυτόν, μπορούμε να μιλήσουμε για τη δύναμη της αφήγησης γενικότερα, τη δύναμη και τη μαγεία των ιστοριών, τηςτέχνης. Ξέρουμε ότι σε όλες τις αφηγηματικές τέχνες (λογοτεχνία, σινεμά, θέατρο, κόμικς κλπ.) όσα συμβαίνουν είναι επινοημένα από το δημιουργό, άρα όχι πραγματικά γεγονότα, αυτό όμως ουδόλως μας εμποδίζει να τα απολαμβάνουμε. Το αντίθετο μάλιστα. Ε, κάτι τέτοιο συμβαίνει με τη θέση του ήρωα για τη θρησκεία (όλα αυτά, δεν θα σας πω φυσικά πώς, θα τα καταλάβετε στο ανατρεπτικό τέλος του φιλμ). Θα μου ήταν αδύνατο να κάνω κάτι τέτοιο στην προσωπική μου ζωή, αλλά βρίσκω την αντιμετώπιση αυτή τουλάχιστον εδιαφέρουσα.
Δείτε το, παρά τις αντιρρήσεις μου. Μπορεί να σας κουράσει κάπως, όπως εμένα, αλλά διαθέτει πολλά στοιχεία που αξίζουν τον κόπο.