ΧΑΜΕΝΗ ΝΙΟΤΗ ΚΑΙ ΧΑΜΕΝΕΣ ΖΩΕΣ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ

Το "Wasted Youth" (2011) των Αργυρη Παπαδημητρόπουλου και του γερμανού Jan Vogel είναι πολύ, μα πολύ χαλαρά βασισμένο (αλπώς εμπνευσμένο θα ήταν καλύτερα να πούμε) από τα τραγικά γεγονότα της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου από ανεγκέφαλο μπάτσο. Προσοχή όμως: Μην πάτε να δείτε την ιστορία του Αλέξη. Είπαμε: Είναι απλώς εμπνευσμένο απ' αυτή και δεν έχει καμία σχέση (ηθελημένα φυσικά) με τα πραγματικά γεγονότα. Πάει αυτό.
Έχω επανειλημμένα γράψει σ' αυτό το μπλογκ ότι προσωπικά δεν είμαι πολύ φίλος του ωμά ρεαλιστικού, ντοκιμαντερίστικου σινεμά, αυτού δηλαδή που αποκαλούμε "φέτα ζωής" δίχως πολλές - πολλές πλοκές. Επειδή λοιπόν το φιλμ ανήκει στο είδος και στην αισθητική αυτή, ομολογώ ότι βαρέθηκα κάπως. Αυτό όμως αποτελεί προσωπική αισθητική επιλογή, προσωπικό βίτσιο αν θέλετε, και σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε ντε και καλά να το ενστερνιστούν κι άλλοι. Έτσι, οι προσωπικές και αυθαίρετες φυσικά προτιμήσεις μου δεν με εμποδίζουν να παραδεχτώ ότι η ταινία αποτελεί κατά τη γνώμη μου ένα πολύ πετυχημένο δείγμα του είδους αυτού. Κατά τη διάρκειά της παρακολουθούμε τις παράλληλες πορείες δύο εντελώς διαφορετικών ανθρώπων κατά τη διάρκεια μιας μέρας: Ενός 16άρη με όλη την τρέλα και τον ζαμανφουτισμό της ηλικίας του και ενός μπάτσου πιεσμένου από οικογενειακά και οικονομικά προβλήματα, που ζει στο ασφυκτικό περιβάλλον ενός μικρού σχετικά διαμερίσματος με την οικογένειά του. Οι πορείες τους, όπως ακριβώς στις συγκλονιστικές (παρόμοιας αισθητικής πάντως και γι' αυτό σχετικά βαρετές για μένα) "71 Συμπτώσεις..." του Haneke, θα συναντηθούν στο τέλος με τρόπο τραγικό και αναπάντεχο.
Οι αρετές του φιλμ είναι το απόλυτα αληθινό των καταστάσεων που δείχνονται, οι αβίαστες και φυσικές ηθοποιίες των νεαρών, ερασιτεχνών ηθοποιών (που, όπως διάβαζα, δούλευαν αυτοσχεδιάζοντας πάνω σε ένα πολύ χαλαρό σενάριο), η αμερόληπτη ματιά - απλή καταγραφή γεγονότων, που αφήνει τον θεατή να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα, η αποφυγή κατάταξης των χαρακτήρων σε καλούς - κακούς, ενώ η γκρίζα Αθήνα είναι πιο ζωντανή από ποτέ και άμεσα αναγνωρίσιμη. Ξέρουμε τον κάθε σχεδόν εξωτερικό χώρο, τα μπαρ, τις εικόνες. Ειδικά η ρέμπελη, κενή ίσως ζωή των πιτσιρικάδων περιγράφεται με αφοπλιστική ειλικρίνεια και αλήθεια και γι' αυτό τελικά σε κερδίζει. Όσο για αυτό που θα αποκαλούσαμε "έλλειψη πλοκής" είναι απόλυτα ηθελημένο και γι' αυτό σεβαστό. Συνηθίζεται άλλωστε στο στιλ αυτό.
Φυσικά η ταινία μας οδηγεί και σε έντονο προβληματισμό. Φταίει ένας "κακός μπάτσος" (προφανώς φταίει, αλλά το ερώτημα είναι αν φταίει μόνο αυτός) ή είναι ένα ολόκληρο μίζερο και άδικο κοινωνικό σύστημα που οδηγεί σε τέτοιες άνευ επιστροφής καταστάσεις; Αντιλαμβάνεστε βέβαια την προφανή απάντηση, κι αυτό είναι που πετυχαίνει να δείξει ανάγλυφα η ταινία. Η οποία βεβαίως - και παρά τις υποκειμενικές μου αντιρήσεις - εντάσσεται νομίζω στην ερύτερη "αναγέννηση" του σύγχρονου ελληνικού σινεμά, αποτελεί μια ακόμα ψηφίδα της και, εν πάσει περιπτώσει, συνίσταται ανεπιφύλακτα στους φίλους του σινεμά του στιλ π.χ. των Νταρντέν.
ΥΓ: Και μη βιαστείτε να πείτε "μα τι άθλια και ανερμάτιστη είναι αυτή η νεολάία, τι μαλακίες κάνει;". Θυμηθείτε ότι είναι μόλις 16άρηδες και, παρά την κενότητα και τις "μαλακίες" που βλέπουμε, κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τον δρόμο που θα πάρουν στη ζωή τους. Θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε αξιόλογους ανθρώπους, αλλά και να καταλήξουν κι οι ίδιοι όπως ακριβώς ο σαραντάρης μπάτσος. Όλα είναι ανοιχτά. Αλλά και έστω σαν καταγραφή της νεανικής αφασίας αν το δει κανείς, το φιλμ παραμένει σημαντικό.