Η ΨΥΧΗ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ

Δύο στα δύο λοιπόν. Η δεύτερη ταινία του Γιάννη Οικονομίδη "Η ψυχή στο στόμα" καταφέρνει να δώσει στο θεατή μια ακόμα πιο δυνατή γροθιά στο στομάχι απ' όσο το "Σπιρτόκουτο". Ο κόσμος εδώ, η ελληνική κοινωνία για την ακρίβεια, είναι ακόμα πιο σκοτεινός, ακόμα πιο αδιέξοδος, ακόμα πιο πνιγηρός. Μέσα σε μια καθημερινότητα που κυριολεκτικά σκοτώνει, δίχως την παραμικρή χαραμάδα φωτός, ο ήρωας, σαλταρισμένος από την πρώτη κιόλας σκηνή, περιφέρεται αμέτοχος, χωρίς να αντιδρά (δεν μπορεί άλλωστε), χωρίς να μιλά σχεδόν, ενώ καταπιέζεται και τρώει απανωτές σφαλιάρες από τους πάντες γύρω του (γυναίκα, εργοδότη, συνάδελφους, συγγενείς κλπ.) Ακόμα και από απλούς γνωστούς, το μόνο που εισπράττει είναι μία απύθμενη οργή, ίσως όχι για το πρόσωπό του ειδικά, αλλά για τα πάντα γύρω τους.
Η ταινία παρακολουθείται πολύ δύσκολα. Πολλοί δεν αντέχουν αυτή την αδυσώπητη ψυχολογική βία, τη συνεχή, δίχως το παραμικρό διάλειμμα πίεση του ήρωα από τους πάντες και τα πάντα. Σημειωτέον ότι μιλάμε για ψυχολογική βία και μόνο. Δεν υπάρχει σχεδόν καμιά σκηνή σωματικής βίας, αυτό το γεγονός όμως σε καμιά περίπτωση δεν ελαφρύνει τα πράγματα. Κάθε άλλο. Αλλά αυτό που πραγματικά προκαλεί overdose είναι η λεκτική βία. Το 90% ίσως των όσων λέγονται αποτελούνται από βρισιές. Οι πάντες μιλάνε βρίζοντας, εκφράζονται αποκλειστικά με βρισιές, μερικές από τις οποίες μάλιστα ιδιαιτέρως ευφάνταστες (ίσως και να αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ το ποσοστό τους επί του συνολικών διαλόγων).
Αν καταφέρετε να τα αντέξετε όλα αυτά, θα διαπιστώσετε ότι ο Οικονομίδης είναι καλός σκηνοθέτης και κάνει ένα προσωπικό, άμεσα αναγνωρίσιμο σινεμά. Το μεγάλο ατού του είναι η εξαιρετική διεύθυνση των ηθοποιών, όλων ανεξαιρέτως, οι οποίοι είναι πειστικότατοι στους απάνθρωπους ρόλους τους. Είναι αλήθεια ότι απομονώνει και μεγενθύνει μονάχα ό,τι αποκρουστικότερο υπάρχει στην καθημερινή μας ρουτίνα, αποκλείοντας οτιδήποτε ευχάριστο (αυτή ακριβώς η καθημερινότητα, η οικειότητα που νοιώθουμε με τα τεκταινόμενα, είναι που κάνουν αβάσταχτες σχεδόν στη θέασή τους τις ταινίες του). Αυτό όμως το κάνει με εξαιρετικά αποτελεσματικό τρόπο. Ο κίνδυνος είναι όλο αυτό το μικροσύμπαν να γίνει μανιέρα και απλή επανάληψη. Βρίσκεται όμως ακόμα στην αρχή και - δεδομένων των ικανοτήτων του - κάλλιστα μπορεί να αποφύγει κάτι τέτοιο.