"ΛΥΚΟΦΩΣ", ΟΜΙΧΛΗ ΚΑΙ ΘΟΛΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ

 

Ο Gyorgy Feher (1939-2002) ήταν ένας ούγγρος σκηνοθέτης με πολύ ιδιαίτερο κλίμα στις ταινίες του. Παραδόξως (για το ύφος του) υπήρξε τηλεοπτικός σκηνοθέτης από τις αρχές των 70ς, γύρισε μόνο δύο κινηματογραφικές ταινίες και πιθανόν επηρέασε (λέω πιθανόν επειδή δεν ξέρω το τηλεοπτικό του έργο) τον γνωστό Bela Tarr. Πάντως το "Λυκόφως" (Szürkület) του 1990 κινείται σε παρόμοιο με του Tarr ύφος.

Σε ένα ορεινό χωριό της Ουγγαρίας, σε κάποια περασμένη δεκαετία, ένας αστυνομικός ερευνά το φόνο ενός μικρού κοριτσιού στο δάσος. Όσο η έρευνα δεν φέρνει αποτελέσματα τόσο εκείνος παθιάζεται και γίνεται εμμονικός με την υπόθεση. 

Το ασπρόμαυρο φιλμ διαθέτει θαμπή - σαν να βρισκόμαστε διαρκώς σε ομίχλη - φωτογραφία, παράδοξα, λοξά καδραρίσματα και εξαιρετικά αργούς ρυθμούς, ενώ η ιστορία μένει συνειδητά ανοιχτή και επιδέχεται πολλές ερμηνείες - ή απόπειρες ερμηνείας. Ίσως να είναι μια αλληγορία για την παντοδυναμία ή για την αδυναμία εξάλειψης του κακού. Πάντως, όπως λέει και ο τίτλος, βρισκόμαστε όντως σε έναν κόσμο δίχως φως, σε ένα συνεχές θαρρείς λυκόφως, σε μια διαρκώς ζοφερή, μουντή πραγματικότητα. 

Η ταινία είναι πράγματι μοναδική και πιθανόν να μη μοιάζει με τίποτα απ' όσα έχετε δει. Ωστόσο προσωπικά με κούρασε φοβερά, σε βαθμό ύπνου. Καθόλου παράξενο βέβαια γιατί όλη η κινηματογράφηση, το ύφος, οι ρυθμοί, μόνο ως υπνωτικοί μπορούν να χαρακτηριστούν. Από πολλούς θεωρείται αριστούργημα. Όχι από μένα. Μοναδικό ναι, το είπα. Αλλά πολύ δύσκολα άντεξα κάτι τόσο βαρύ και κουραστικό.