Παρασκευή, Απριλίου 07, 2017

ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟ "FORCE OF EVIL"

Ο Abraham Polonsky (1910 -1999) υπήρξε κυρίως σεναριογράφος, αλλά γύρισε και λίγες ταινίες. Ήταν ένα από τα διασημότερα θύματα του φασιστοειδούς μακαρθισμού, ο οποίος ουσιαστικά κατέστρεψε την καριέρα του, καθώς το όνομά του περιλαμβανόταν στην διαβόητη "μαύρη λίστα" (κομουνιστής γαρ). Το 1948 γυρίζει το "Force of Evil" με τον Τζον Γκάρφιλντ στο βασικό ρόλο, ένα κλασικό νουάρ.
Όπως πολλάκις συμβαίνει στα φιλμ αυτά, η ταινία περιγράφει έναν σκοτεινό, απόλυτα ανήθικο κόσμο, γεμάτο διαπλεκόμενα συμφέροντα, όπου οι εγκληματικές οργανώσεις λειτουργούν ως κανονικές επιχειρήσεις, με λογιστές και υπαλλήλους. Ο ήρωας είναι ένας δικηγόρος δίχως ίχνος ηθικής, ο οποίος εργάζεται για ένα μεγάλο γραφείο παράνομων στοιχημάτων. Το όνειρό του είναι να ενώσει όλες τις μικρές τράπεζες και τα ημιπαράνομα γραφεία στοιχημάτων σε έναν μεγάλο, πανίσχυρο οργανισμό, μια μεγάλη εταιρία. Συγχρόνως όμως, με το μοναδικό ίχνος ανθρωπιάς που του έχει απομείνει, θέλει να προστατέψει τον τίμιο μεγάλο του αδελφό, ιδιοκτήτη ημιπαράνομης μικροτράπεζας που λειτουργεί και ως γραφείο στοιχημάτων, από την καταστροφή που θα επιφέρει η συντριβή των μικρών επιχειρήσεων για να δημιουργηθεί η μεγάλη. Θα ζητήσει άδεια από τον αρχιγκάνγκστερ για τον οποίο εργάζεται για να προστατέψει τον αδελφό του, τα πράγματα όμως θα περιπλακούν όταν εκείνος (ο αδελφός) αρνειται κατηγορηματικά κάθε βοήθεια από εγκληματίες και κάθε ανάμιξη στα σχέδιά τους...
Το πολύ ενδιαφέρον στο φιλμ είναι η κατάδειξη της λειτουργίας των παράνομων ή/και εγκληματικών οργανώσεων ως κανονικών επιχειρήσεων, οι οποίες, σε έναν απόλυτα σάπιο κόσμο, συνήθως δεν ενοχλούνται από την αστυνομία, η οποία κάνει μονίμως τα στραβά μάτια. Ο αριστερός Polonsky ουσιαστικά ταυτίζει το έγκλημα και τις δομές με τις οποίες λειτουργεί με τον ίδιο τον καπιταλισμό. Δεν υπάρχει χώρος για ηθική, για επιλογή ανάμεσα στο "καλό" και το "κακό", ό,τι τέλος πάντων σημαίνουν αυτά για τον καθένα. Όπως αναφέρεται ρητά στην ταινία άλλωστε από ορισμένους χαρακτήρες, "η δουλειά είναι δουλειά", ανεξάρτητα του τι συνεπάγεται αυτό. Τα πάντα λειτουργούν δίχως τον παραμικρό ηθικό φραγμό για τα συμφέροντα και την απόκτηση χρήματος και μόνο. Κάπως έτσι δεν συμβαίνει άλλωστε με τις "κανονικές", νόμιμες σύγχρονες μεγάλες εταιρίες; Ο βασικός ήρωας μάλιστα όχι μόνο δεν έχει την παραμικρή αναστολή (είπαμε: "busines is busines", τίποτα άλλο), αλλά μοιάζει να μην αντιλαμβάνεται καν τι είναι ηθική.
Σημαντικό φιλμ του είδους, από τα πλέον καταγγελτικά για ολόκληρο το σύστημα (και την μοίρα όσων θέλουν να παραμείνουν πιστοί στις αρχές τους) που γυρίστηκαν ποτέ στην Αμερική, ίσως κουράσει λιγάκι στο πρώτο μέρος, όταν αναλύονται διεξοδικά τα σχέδια "ενοποίησης" που λέγαμε, πλην όμως συνολικά νομίζω ότι πρόκειται για κλασικό.

Ετικέτες ,

2 Comments:

Blogger argiris-cinefil said...

Μικρό σε διάρκεια αλλά κατά εμέ - λόγω και της υπερλατρίας μου με τα φιλμ νουαρ - αξεπέραστο αριστούργημα. Σφιχτοδεμένο μέχρι εκεί που δεν πάει σε όλους τους τομείς (αφήγηση, σκηνοθεσία, μοντάζ, διαλόγους με ρυθμούς πυροβόλου).
Ποιο σου άρεσε περισσότερο: το “Underworld U.S.A.” του Samuel Fuller ή αυτή εδώ μιας κι έχουν έναν βασικό κοινό παρονομαστή που δεν είναι άλλος από την παρουσίαση του οργανωμένου εγκλήματος ως κανονική επιχείρηση. Εμένα το ”Force of Evil”.
Πολύ κρίμα που ο Polonsky έπεσε θύμα του μακαρθισμού διότι είμαι σίγουρος ότι θα μας έδινε κι άλλα τέτοια εξαιρετικά καταγγελτικά φιλμ.

5/5: Αριστούργημα

Απριλίου 07, 2017 2:30 μ.μ.  
Blogger vandimir said...

Σίγουρα. Ήταν απο΄ αυτούς που κατέστρεψαν οι ηλίθιοι.
Ο Φούλερ παρακολουθείται πιο "ευχάριστα" λόγω πλοκής, ο Πολόνσκι όμως είναι πιο βαθύς στην ταύτιση του συστήματος με το έγκλημα και γενικά στην καταδίκη ενός βρώμικου κόσμου.

Απριλίου 08, 2017 10:20 π.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home

eXTReMe Tracker