Η "MADEMOISELLE" ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΣΗ
Η μελέτη του κακού στην ανθρώπινη φύση είναι χαρακτηριστικό του έργου του Ζαν Ζενέ. Αναμενόμενο λοιπόν να αποτελεί το κυρίαρχο μοτίβο ενός σεναρίου του της δεκαετίας του 50, το οποίο όμως δεν μπορεσε στην εποχή του να βρει το δρόμο του για την οθόνη. Από την άλλη ο Tony Richardson (1928-1991) είναι ο γνωστός σκηνοθέτης του αγγλικού Free Cinema. Το 1966 ωστόσο βρέθηκε στη Γαλλία και ανέλαβε να γυρίσει εκεί το σενάριο του Ζενέ, το "Mademoiselle". Έτσι φτιάχτηκε μια από τις πιο σκοτεινές και ανησηχητικές ταινίες του σινεμά, με τη Ζαν Μορό στον βασικό ρόλο.
Σε ένα μικρό, φτωχικό γαλλικό χωριό η δασκάλα (της οποίας το όνομα δεν μαθαίνουμε ποτέ, αφού απλά αποκαλείται "mademoiselle"), μοναχική και στερημένη σεξουαλικά, επίδεται σε μια σειρά κάθε λογής ευφάνταστων εγκληματικών ενεργειών (από πυρκαγιές μέχρι πρόκληση πλημμύρας), ενώ η ίδια, από τους λίγους μορφωμένους εκεί, και σεβαστή από κατοίκους και αρχές, παραμένει υπεράνω πάσης υποψίας. Οι υποψίες πέφτουν σε έναν ιταλό ξυλοκόπο, προσωρινό κάτοικο του χωριού, αφού αυτός είναι ο μόνος "ξένος". Υπάρχει όμως και ένα διάχυτο μίσος γι' αυτόν, αφού αποτελεί σεξουαλικό πειρασμό για τις γυναίκες του χωριού. Αυτό που κανείς δεν ξέρει είναι ότι ο ιταλός είναι ο πιο ισχυρός κρυφός πόθος και της ίδιας της δασκάλας. Η κατάληξη όλων αυτών θα είναι κλιμακούμενη και συγκλονιστική.
Είπαμε ότι το επίκεντρο του ασπρόμαυρου αυτού φιλμ είναι η ύπαρξη του κακού στον άνθρωπο. Η ηρωίδα πράττει τις απιστευτα σκληρές πράξεις της (από άνευ λόγου κακοποίηση ζώων μέχρι μεγάλα εγκλήματα που βλάπτουν ολόκληρη την κοινότητα) εντελώς αναίτια, από καθαρή κακία - κι αυτό ακριβώς είναι που συγκλονίζει στην ταινία. Βεβαίως η εσωτερική αυτή οργή προς τους πάντες και τα πάντα συνδέεται εδώ άμεσα με την καταπιεσμένη σεξουαλικότητα. Η μη ύπαρξη διεξόδου στην σεξουαλική επιθυμία δημιουργεί όλο το ψυχικό της μπλοκάρισμα, όλη τη σκοτεινή και διεστραμμένη ψυχοσύνθεσή της. Ταυτόχρονα σχολιάζεται και η κοινωνική υποκρισία στο θέμα αυτό. Βλέπετε, η τοσο σεμνή και κρατημένη εξωτερικά δασκάλα τη νύχτα, όταν είναι μονη στο δωμάτιό της, μετατρέπεται σε αληθινό ηφαίστειο, ντύνεται προκλητικά και βάφεται καλώντας φανταστικούς εραστές. Και., όπως είπαμε, καίγεται από ανομολόγητο πόθο για τον αρενωπό ξυλοκόπο. Τέλος από τον σχολιασμό της ταινίας δεν ξεφεύγει και η κριτική της ξενοφοβία. Άλλωστε ο πρώτος ύποπτος για κάθε κακό είναι ο ξένος, που θεωρείται παρείσακτος στην κλειστή κοινωνία του χωριού.
Θεωρώ την ταινία, κινηματογραφικά μιλώντας, κάπως άνιση. Υπάρχουν καθυστερήσεις δίχως λόγο, ίσως κάποιες "κοιλιές". Είναι όμως το (απεχθές) πορτρέτο που σχεδιάζει σε κάθε σκηνή η Ζαν Μορό και το ασυνήθιστο και "κακό" του θέματος, όπως και η κυνικότατη έλλειψη κάθε μορφής κάθαρσης και δικαιοσύνης (όπως δυστυχώς πολύ συχνά γίνεται και στην πραγματικότητα) που κάνουν το σχετικά άγνωστο αυτό φιλμ αξέχαστο. Και, προσοχή, δεν απευθύνεται σε θεατές με αδύναμα στομάχια. Όχι, δεν περιέχει ακριβώς αηδείς σκηνές (απωθητικές ναι), είναι όμως το όλο concept που σοκάρει.
Ετικέτες "Mademoiselle" (1966), Richardson Tony
1 Comments:
Απορώ πως μου έχει διαφύγει αυτή η σοκαριστική ταινία. Φαίνεται ότι έχει πολύ "ζουμί". Και φυσικά μια Ζαν Μορό καταπιεζμένη σεξουαλικά να "διοχευτεύει" το μένος της (βλέπε "Η νύφη φορούσε μαύρα"), τι αλλο θέλω! Θα την δω οπωσδήποτε.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home