ΕΝΑΣ ΣΤΙΛΙΖΑΡΙΣΜΕΝΟΣ ΚΑΙ (ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ) ΧΑΒΑΛΕΤΖΙΔΙΚΟΣ "ΔΙΑΙΤΗΤΗΣ"

"Ο Διαιτητής" (L' Arbitro) του 2013 είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του ιταλού Paolo Zucca. Πρόκειται για μια απρόβλεπτη... ποδοσφαιρική κωμωδία, η οποία από την αρχή δείχνει τις σουρεαλιστικές, σινεφίλ και στιλιζαρισμένες τάσεις της.
Απο τη μία έχουμε δύο μικρά και φτωχά χωριά στη Σαρδηνία, τα οποία "δένει" άσπονδο μίσος. Το μίσος αυτό βρίσκει έκφραση κυρίως στις ομάδες τους, που παίζουν στην τρίτη κατηγορία της Σαρδηνίας. Όταν επιστρέφει από την Αργεντινή ένας νεαρός ντόπιος, κάνει τη διαφορά και καταφέρνει να απογειώσει την ουραγό μέχρι τότε ομάδα του χωριού του. Από την άλλη υπάρχει ένας σούπερ ντούπερ διαιτητής - σταρ, ο οποίος ωστόσο δεν διστάζει να ζητήσει τη βοήθεια ποδοσφαιρικού μεγαλοπαράγοντα για να πραγματοποιήσει την υπέρτατη φιλοδοξία του: Να σφυρίξει σε τελικό κυπέλου Ευρώπης. Κάποια στιγμή, με κάποιον τρόπο, οι δρόμοι των δύο παράλληλων αυτών ιστοριών θα συναντηθούν με απρόβλεπτα αποτελέσματα.
Αυτό που εκπλήσσει από την αρχή είναι το στιλ της ταινίας. Με πολύ εντυπωσιακή ασπρόμαυρη φωτογραφία, ο σκηνοθέτης δεν διστάζει να αλλάζει διαρκώς ύφος, να κάνει κινηματογραφοφιλικές αναφορές, να περνά από τη λαϊκή κωμωδία στο... μιούζικαλ ή στο βιντεοκλίπ και, πάνω απ' όλα, να παίζει με τον σουρεαλισμό και το παράλογο, αποφεύγοντας κάθε προσπάθεια ρεαλισμού ή αληθοφάνειας.
Το αποτέλεσμα αρχικά με εντυπωσίασε και σίγουρα περιμένω το επόμενο βήμα του δημιουργού. Υπάρχει βεβαίως και η προφανής σάτιρα του όλου ποδοσφαιρικού συστήματος, των στημένων αποτελεσμάτων και εν γένει της βρώμας που αποπνέει το δημοφιλές άθλημα, από τα υψηλότερα ως τα χαμηλότερα κλιμάκιά του. Καθώς και μια προσπάθεια στηλίτευσης ταξικών διαφορών, που εδώ εκφράζονται μέσα από το ποδόσφαιρο. Ωστόσο έχω αρκετές ενστάσεις: Νομίζω ότι η ταινία πολύ συχνά ξεπέφτει στον κοινό "χαβαλέ" και απλώς προσπαθεί να κάνει πλάκα. Επίσης, ενώ άλλα μας έδειχνε στο μεγαλύτερο μέρος, στο τελευταίο τέταρτο αφήνεται πολύ απότομα, θα έλεγα, στο απόλυτο παράλογο και στην κατάργηση κάθε αληθοφανούς εξήγησης ή αλήθειας. Τόσο, που θα έλεγα ότι με ξένισε. Όχι το παράλογο καθ' εαυτό, αλλά η τόσο απότομη συσσώρευσή του (γιατί το στοιχείο αυτό ενυπάρχει σε πολύ μικρότερο βαθμό από την αρχή). Έτσι τελικά θεωρώ ότι το φιλμ "ξέφυγε" από τον δημιουργό του και έγινε υπερβολικό, παρά τις αρκετές καλές έως ξεκαρδιστικές στιγμές του. Κρίμα. Ωστόσο, το ξαναλέω, πρόκειται για ενδιαφέρουσα πρώτη εμφάνιση. Είδομεν.