ΟΛΕΣ ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Ο γάλλος Alain Corneau γυρίζει το 1991 τα συγκινητικά "Όλα τα Πρωινά του Κόσμου" (Tous les matins du monde) και μας μεταφέρει στον 17ο αιώνα, πλημμυρίζοντάς μας με πολύ όμορφη μουσική της εποχής. Η μουσική, άλλωστε, και οι μουσικοί είναι το βασικό θέμα της ταινίας.
Αφηγείται την ιστορία δύο συνθετών και εκτελεστών της βιόλας. Και οι δύο είναι υπαρκτά πρόσωπα και οι μουσικές τους ακούγονται στο φιλμ. Η σχέση τους είναι αυτή του δάσκαλου και του μαθητή. Ο πιο ηλικιωμένος, ο δάσκαλος, είναι εσωστρεφής, μοναχικός, λιγομίλητος, βαθύς, σε αιώνιο πένθος για τον πρόωρο θάνατο της γυναίκας του. Ο νεότερος, που αφηγείται την ιστορία, είναι εξωστρεφής, κοσμικός, φιλόδοξος και θέλει να ανέβει κοινωνικά.
Έτσι αντιπαραβάλλονται δυο απόψεις για την τέχνη, αφού βασικά το φιλμ μιλά γι' αυτή: Η τέχνη σαν βαθύτατη εσωτερική ανάγκη από τη μία, που δεν νοιάζεται για την προβολή και τη διασημότητα, η τέχνη σαν μέσο κατάκτησης της δόξας (και του χρήματος) από την άλλη, που ενδιαφέρεται αν θα αρέσει στο κοινό ή όχι. Μιλά όμως και για τη νεότητα που χάνεται, τη μοναξιά της ώριμης ηλικίας, τους χαμένους έρωτες και τα ξεχασμένα όνειρα και, στο δεύτερο μέρος, διαπνέεται από μια ατμόσφαιρα νοσταλγίας για όσα έχουν χαθεί.
Όλα αυτά δίνονται με μια συγκινητική (δίχως ίχνος μελό), τραγική και δραματική ιστορία, που καλύπτει πολλά χρόνια από τις ζωές των δύο μουσικών και τις όχι πάντοτε ομαλές σχέσεις τους. Αρκετές φορές έπιασα τον εαυτό μου να είναι έτοιμος να βουρκώσει και γενικά με καθήλωσε η ευαισθησία και η εσωτερικότητα της ταινίας.
Αυτό πάντως που κυρίως προκαλεί εντύπωση είναι η εξαιρετική εικόνα της. Ο Corneau χρησιμοποιεί μια ασυνήθιστη τεχνική: Ολόκληρο το φιλμ αποτελείται μόνο από ακίνητα πλάνα, δηλαδή η κάμερα δεν κινείται σχεδόν ποτέ. Οι ηθοποιοί ή η φύση είναι αυτά που κινούνται μέσα στα ακίνητα κάδρα. Έτσι όλο το βάρος πέφτει στο εικαστικό μέρος. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε σχεδόν πλάνο θα μπορούσε να είναι ένας πίνακας. Άλλωστε ο σκηνοθέτης παραπέμπει άμεσα σε πίνακες της εποχής, φτιάχνοντας έτσι μια σειρά από υπέροχες εικόνες σπάνιας εικαστικότητας. Η μουσική πλημμυρίζει κάθε σχεδόν λεπτό του φιλμ (κάνοντας πολλούς στην εποχή του να ενδιαφερθούν για τη μουσική του 17ου αιώνα), καθιστώντας έτσι τη θέαση της ταινίας μια οπτικοακουστική πανδαισία.
Στο φιλμ, τέλος, παίζουν οι Ζεράρ και Γκιγιόμ Ντεπαρντιέ, πατέρας και γιος. Ο τελευταίος, ως γνωστόν, πέθανε πρόωρα.