ΜΟΝΑΚΡΙΒΗ: ΕΝΑ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΝΑΔΙΡ

Θα πω από την αρχή ότι βρήκα το "Precious" (Μονάκριβη) (2009) του Lee Daniels μια πολύ καλή ταινία, την οποία όμως δεν θα άντεχα να ξαναδώ. Είναι τόση η κοινωνική δυστυχία που περιγράφει, βρισκόμαστε τόσο στον πάτο της αμερικάνικης κοινωνίας, ώστε η θέασή της γίνεται δυσβάσταχτη. Μετά όμως μένεις πραγματικά άφωνος: Μπορεί να υπάρχει τόση δυστυχία;
Η 16χρονη μαύρη ηωίδα του φιλμ είναι υπέρβαρη, έχει βιαστεί από τον πατέρα της και έχει κάνει δύο παιδιά μαζί του (το ένα με σύνδρομο Down), έχει μια άθλια μάνα που την κακομεταχειρίζεται και είναι όχι μόνο στάσιμη στο σχολείο, αλλά πρακτικά δεν μπορεί να γράψει και να διαβάσει. Στην κόλαση όπου ζει - δίχως να φταίει σε τίποτα φυσικά - το μόνο που θέλει είναι να περνά απαρατήρητη, να γίνει αόρατη απ' όλους, αφού απ' τους ανθρώπους εισπράττει μόνο πόνο και προσβολές. Ένα εναλλακτικό σχολείο της προσφέρει μια απρόσμενη ελπίδα, ένα κράτημα απ' τη ζωή (δεν με φοβίζει να πεθάνω, λέει κάπου), αλλά τίποτα δεν είναι εύκολο και τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα...
Μέσα από την τραγική περίπτωση της Precious μπορούμε εύκολα να διαβάσουμε μια έντονη κοινωνική καταγγελία: Τι διάολο κοινωνία είναι αυτή που επιτρέπει όλη αυτή τη μιζέρια; Πώς μπορούμε να ανεχόμαστε (ή να κλείνουμε τα μάτια) σε περιπτώσεις σαν κι αυτή; Πώς έχουν αποτύχει τόσο και η εκπαίδευση και η κοινωνική πρόνοια και η οικογένεια σαν θεσμός; Η ταινία βουτά κυριολεκτικά σε ένα απόλυτα απωθητικό κοινωνικό περιθώριο και γίνεται δυσβάσταχτη (με αποκορύφωμα, κατ' εμένα τουλάχιστον, τη σχέση της ηρωίδας με τη εξαθλιωμένη μητέρα της, που τη χαρακτηρίζω έτσι επειδή αυτή αποτελεί την καθημερινότητά της). Φυσικά από την αθλιότητα αυτή ανασύρει έναν αθώο χαρακτήρα, με δυνατότητες αν βρισκόταν αλλού ή αν τη μεταχειρίζονταν διαφορετικά, ένα είδος διαμαντιού, αλλά, όπως ξαναείπα, αυτή ακριβώς η αθωότητα είναι που πονά περισσότερο.
Ρεαλισμός στα όριά του, θαυμάσιες ερμηνείες, κοφτό μοντάζ, συγκίνηση αλλά και "ρωγμές" ελπίδας απ' όπου μπαίνει λίγο φως, κάνουν κατά τη γνώμη μου μια καλή ταινία. Κάποιες ανάσες δίνονται με τα όνειρα της ηρωίδας ή κάποια ψήγματα χιούμορ, η σκηνοθεσία είναι έξυπνη και γενικά είναι σίγουρα ένα πολύ δυνατό φιλμ. Αν αντέξετε φυσικά τόσο πόνο.