ΟΝΙΒΑΒΑ: ΚΑΤΑΡΕΣ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΣΤΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΙΑΠΩΝΙΑ

Οι γιαπωνέζικοι θρύλοι είναι γεμάτοι από φαντάσματα και δαίμονες, που μπορούν να πάρουν ποικίλες μορφές. Έτσι και το γιαπωνέζικο σινεμά βρίθεια από τέτοια υπερφυσικά όντα ή καταστάσεις. Μια κλασική ταινία του είδους είναι και το "Onibaba" του Kaneto Shindô, που γυρίστηκε το 1964.
Βρισκόμαστε στη μεσαιωνική Ιαπωνία, την εποχή των σαμουράι, και η χώρα σπαράσεται από εμφύλιο. Η πείνα που απλώνεται παντού παίρνει εφιαλτικές διαστάσεις. Το ζητούμενο των απλών ανθρώπων είναι μόνο ένα πιάτο φαί. Κανείς δεν ξέρει αν θα επιβιώσει την επόμενη μέρα. Μια ηλικιωμένη και η νύφη της, που ζουν απομονωμένες και μόνες αφού ο γιός της μιας και σύζυγος της άλλης λείπει στον πόλεμο, επιβιώνουν σκοτώνοντας ύπουλα τραυματισμένους σαμουράι που ξεπέφτουν στην περιοχή τους και πουλώντας τον οπλισμό τους. Ώσπου από τον πόλεμο γυρίζει μόνος ένας γείτονας, που ανακοινώνει ότι ο γιος και σύζυγος που περιμένουν έχει σκοτωθεί. Από εκεί και πέρα όλα αλλάζουν.
Η ταινία, με την ασπρόμαυρη, υποβλητική της φωτογραφία, προξενεί εντύπωση κυρίως λόγω της ιδιαίτερης ατμόσφαιράς της. Δεν πρόκειται ακριβώς για ένα φιλμ τρόμου, αλλά το υπερφυσικό στοιχείο υπάρχει. Αυτό που κυρίως με καθήλωσε είναι τα εξαιρετικά κινηματογραφημένα απέραντα λιβάδια με τις χιλιάδες καλαμιές και άλλα πανύψηλα φυτά, που συνεχώς κινούνται από τον άνεμο (και η τρομαχτική τρύπα που χάσκει ύπουλα ανάμεσά τους και αποτελεί καταλύτη της ιστορίας). Σπάνια έχουμε δει το τοπίο, τη φύση, να κυριαρχεί τόσο έντονα πάνω στο καθε τί. Οι δύο καλύβες και οι λίγοι άνθρωποι που ζουν στην περιοχή πνίγονται κυριολεκτικά από την οργιώδη, σχεδόν τερατώδη, αέναα κινούμενη αυτή βλάστηση, που καλύπτει κάθε σπιθαμή γης όσο πιάνει το μάτι. Όλα κυριαρχούνται απ' αυτή, ακόμα και οι μοίρες (συμβολικά) των ανθρώπων, και μέσα σ' αυτή αναπτύσεται αυτό το ιδαίτερο κλίμα που συνδυάζει έντονο ερωτισμό, αγώνα για επιβίωση, ταραγμένες σχέσεις, κατάρες, ίντριγγες και άλλα. Και ταυτόχρονα το φιλμ, υπόγεια, διαθέτει ένα έντονο αντιπολεμικό (αλλά και φεμινιστικό) κλίμα, αφού και ρητά λέγεται, αλλά και από την ιστορία συνάγεται, ότι για όσα δεινά βλέπουμε υπεύθυνος είναι ο πόλεμος (και οι άντρες, όπως λέει μια από τις γυναίκες), που όπως γρήγορα θα καταλάβουμε από τις αφηγήσεις του επιζήσαντα πολεμιστή, μάλλον δεν διαθέτει τίποτα το ηρωικό (ο πόλεμος εννοώ). Και βέβαια σε ταινίες σαν αυτή ιδιαίτερο ρόλο παίζει η μοίρα, που με τη μορφή κατάρας εκδικείται με φριχτό τρόπο εκείνη που προκάλεσε κακό για προσωπικό της όφελος. Έχει επίσης ενδιαφέρον ότι η εγκληματική δράση των δύο γυναικών δεν καταδικάζεται ουσιαστικά, αφού έγινε με μοναδικό στόχο την επιβίωσή τους (και, όπως είπαμε, εξ αιτίας του πολέμου). Για άλλο έγκλημα τιμωρείται αυτή που τιμωρείται.
Αν σας αρέσει το γιαπωνέζικο σινεμά, το "Ονιμπάμπα" είναι ένα must, αφού αποτελεί κατά τη γνώμη μου μια από τις πιο χαρακτηριστικές και υποβλητικές στιγμές του.