Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 14, 2006

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡΙΣΤΙΚΗ "ΠΤΗΣΗ 93"


Η "Πτήση 93" του Paul Greengrass έχει ήδη μια μικρή θέση στην ιστορία του σινεμά: Είναι η πρώτη ταινία που καταπιάστηκε με το καυτό θέμα της 11ης Σεπτέμβρη, που φυσικά παραμένει ανοιχτό για τις ΗΠΑ. Και μόνο το ότι χρειάστηκαν 5 ολόκληρα χρόνια για να γίνει η πρώτη προσπάθεια, αποδεικνύει το πόσο καίει ακόμα.
Η συγκεκριμένη ταινία θέλει πάνω απ' όλα να είναι μια αντικειμενική καταγραφή των όσων συνέβησαν στο 4ο αεροπλάνο, αυτό που δεν βρήκε τον στόχο του και έπεσε κάπου στην Πενσυλβάνια. Υποτίθεται ότι βασίζεται στα αληθινά γεγονότα, όπως καταγράφηκαν από πύργους ελέγχου και συνομιλίες στα κινητά των επιβατών τις τελευταίες στιγμές (τουλάχιστον αυτή θεωρείται η "επίσημη αλήθεια", διότι - ευτυχώς - κανείς μας δεν βρισκόταν εκεί να το επιβεβαιώσει).
Το θέμα, ούτως ή άλλως, είναι συγκλονιστικό. Επίσης ο Greengrass είναι καλός σκηνοθέτης. Ωστόσο, ομολογώ ότι όλος αυτός ο αγώνας για "πιστότητα" και "αλήθεια" (που ενισχύεται από το real time των 80τόσων λεπτών, όσο δηλαδή κράτησε η μοιραία πτήση, και από τη χρήση άγνωστων ηθοποιών για περαιτέρω αποστασιοποίηση) με κούρασε αρκετά. Ιδιαίτερα στο πρώτο μέρος, τίγκα στις συντεταγμένες και στην τεχνική ορολογία εν γένει, που διαδραματίζεται σε πύργους ελέγχου κι όπου σχεδόν κόντεψα να μάθω να κατευθύνω αεροπλάνα από ραντάρ ή ασύρματους. Στο τελευταίο τέταρτο βέβαια η ένταση ανεβαίνει, ο σκηνοθέτης ξεδιπλώνει τη μαεστρία του και το κοινό ξυπνάει. Μάλλον αργά.
Στα συν της ταινίας συγκαταλέγεται η "τίμια" πρόθεση της αντικειμενικής καταγραφής, το ντοκιμαντερίστικο στυλ, η αποφυγή κάθε συναισθηματισμού (και θέσης). Όντως, οι συγγενείς που κλαίνε, τα παιδάκια που μιλάν για τελευταία φορά στους γονείς και όλα τα συναφή, από τα οποία βρίθουν αντίστοιχες αμερικάνικες ταινίες, εδώ λείπουν παντελώς. Στα συν επίσης το ότι δεν επιχειρήθηκε καμιά ηρωοποίηση των επιβατών, ούτε προσπάθησε να δειχτεί η "αυτοθυσία" τους. Απλούστατα οι άνθρωποι ενήργησαν με απόλυτη λογική: Όταν κατάλαβαν ότι ούτως ή άλλως ήταν καταδικασμένοι, αφού οι αεροπειρατές δεν διαπραγματεύονταν για τίποτα, επιχείρησαν να ρισκάρουν επαναστατώντας, διατηρώντας έτσι κάποιες ελάχιστες ελπίδες σωτηρίας - και απέτυχαν. Κανένας ηρωισμός. Μόνο κοινή λογική.
Στα πλην τώρα... μα ακριβώς το ντοκιμαντερίστικο στυλ που λέγαμε και η
παντελής έλλειψη θέσης. Βάρέθηκα αρκετά.
Τελικά αναρωτιέμαι αν στο σινεμά γενικότερα έχει νόημα η απλή, πιστή καταγραφή ενός γεγονότος και μόνον αυτή. Αν ζητούσα κάτι τέτοιο θα μπορούσα να ικανοποιηθώ από τα ντοκιμαντέρ του BBC.

ΥΓ: Ας μην αρχίσει παρακαλώ κάποια κουβέντα για το αν έγιναν όντως έτσι τα γεγονότα ή άν αυτή η επίσημ εκδοχή είναι παραπλανητική. Αυτό είναι άλλη, εξωκινηματογραφική κουβέντα, πολύ ενδιαφέρουσα μεν, αλλά για άλλα blogs.

Ετικέτες ,

6 Comments:

Blogger Ecumene said...

Τελικά αναρωτιέμαι αν στο σινεμά γενικότερα έχει νόημα η απλή, πιστή καταγραφή ενός γεγονότος και μόνον αυτή. Αν ζητούσα κάτι τέτοιο θα μπορούσα να ικανοποιηθώ από τα ντοκιμαντέρ του BBC.


Συμφωνώ

:)

Σεπτεμβρίου 14, 2006 10:30 μ.μ.  
Blogger dark tyler said...

Περίμενα με περιέργεια την άποψή σου γα την ταινία, από το comment που έκανες παραπάνω, στο θέμα με το top-10 (το Superman issue θα το λύσουμε με γροθιές από κοντά, σαν σωστοί σινεφίλ!)

Πολύ ωραίο κείμενο, από τα πιο σωστά που έχω διαβάσει για αυτή την ταινία (όπου το μεγαλύτερο μέρος κοινού και κριτικής έχασε θεαματικά το point). ΟΚ, εσύ κάπου λες οτι βαρέθηκες, fair enough θα απαντήσω, δεν είναι σημείο διαφωνίας αυτό, αφού βλέπουμε την ταινία λίγο-πολύ με τον ίδιο τρόπο. (όπως στα εξαιρετικά points σου περί τσάμπα ηρωισμού, έυκολης συγκίνησης κτλ που απουσιάζουν από το έργο του Greengrass)

Στο τελευταίο ερώτημά σου όμως θα παραθέσω ένα κομματάκι από το κείμενο που είχα γράψει όταν είχα δει την ταινία:

Tο πλέον συγκλονιστικό στοιχείο της ταινίας είναι η υπενθύμιση μιας Αμερικής τόσο λιγότερο politically conscious, που σχεδόν δεν το πιστεύω. Πριν τα γεγονότα εκείνης της ημέρας, ούτε 5 χρόνια πριν, δεν υπήρχαν "τρομοκράτες", δεν υπάρχαν "βρωμο-Άραβες". Οι τέσσερεις που καταλαμβάνουν το αεροπλάνο είναι απλά "αεροπειρατές". Η λέξη "πόλεμος" ακούγεται μόλις μία φορά. Τους Άραβες κανείς επιβάτης δεν τους κοιτάει με μισό μάτι στο αεροδρόμιο. Ένας αληθινά διαφορετικός κόσμος.

Το πιο σύνηθες ερώτημα ανάμεσα σε όσους είδαν αυτή τη σπουδαία ταινία, δεν αφορούσε την αξία της (όπου απλώς αδυνατώ να φανταστώ κάποιον να την αμφισβητεί), αλλά ήταν το κατά πόσο "χρειαζόμασταν" μια τέτοια ταινία. Αν και προσωπικά θεωρώ πως τίποτα δε μπορεί να είναι περιττό και πως, για να δημιουργείται, κάποιον λόγο ύπαρξης θα έχει, βλέποντας το United 93 ήξερα την απάντηση. Διότι μου έμεινε η αίσθηση πως, πάνω από οτιδήποτε άλλο, αυτή η ταινία θα μείνει για πάντα στην ιστορία θυμίζοντάς μας τη δυτική κοινωνία που είχαμε, και το πώς έχασε ολοκληρωτικά την όποια αθωότητά της εκείνο το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου...


http://darkustv.blogspot.com/2006/07/united-93_25.html

Τώρα περιμένω να δω το follow-up του Oliver Stone, να δω τι βλακεία θα έχει γυρίσει πάλι...

Σεπτεμβρίου 17, 2006 5:59 μ.μ.  
Blogger vandimir said...

Τα σχόλιά σου είναι σωστά και μια άλλη, αθώα Αμερική όντως διαφαίνεται "ανάμεσα απο τις γραμμές". Ειλικρινά, όμως, δεν νομίζω ότι ήταν πρόθεση του G. να δείξει κάτι τέτοιο ή τουλάχιστον να επικεντρώσει σ' αυτό. Δείχτηκε όμως και αυτό στα πλαίσια του πάσει θυσία ρεαλισμού, στον οποίο απέβλεπε. ΟΚ πάντως, αυτό δεν έχει και τόση σημασία, αφού οι προθέσεις των δημιουργών έρχονται δεύτερες μπροστά σ΄ό,τι ο θεατής εισπράττει.
Όσο για τον Στόουν, είδα το τρέιλερ, τον αντιπαθώ και σφόδρα τουλάχιστον τα τελευταία κάμποσα χρόνια, οπότε με το ζόρι θα πάω να τη δω, έτσι για να λέω ότι την είδα.

Σεπτεμβρίου 17, 2006 9:07 μ.μ.  
Blogger dark tyler said...

O Stone είναι για μένα φοβερών δυνατοτήτων δημιουργός που όμως είναι τόσο, μα τόσο, μα τόσο, ΜΑ ΤΟΣΟ ερωτευμένος με τον εαυτό του, που ακόμα και οι καλύτερες ταινίες του γίνονται ανά σημεία ανυπόφορες. Οι χειρότερες, well, είναι σαν το Alexander. Είμαι περίεργος να δω αν το World Trade Center θα είναι από αυτές που θα βρίζω για το γεγονός οτι γεννήθηκε ποτέ ο Stone ή από αυτές που θα με κάνουν να βρίζω για το οτι είναι τόσο full of himself που καταστρέφει το ταλέντο του. :)

Σεπτεμβρίου 17, 2006 11:16 μ.μ.  
Blogger vandimir said...

Συμφωνώ και επαυξάνω για τον Στόουν. Από το τρέιλερ πάντως, μου φάνηκε απ' αυτά με ηρωικούς πυροσβέσετς, οικογένειες με παιδάκια που κλαίνε, αυτοθυσία να τρέχει απ' τα μπατζάκια ολονών και άλλα τέτοια εμετικά. Φοβάμαι!

Σεπτεμβρίου 18, 2006 6:36 μ.μ.  
Blogger Spi_Der said...

Και μια αλλη αποψη για την ιδια ταινια:
http://spiderpoison.blogspot.com/2006/09/united-93.html

Σεπτεμβρίου 20, 2006 7:22 μ.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home

eXTReMe Tracker