"ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ Ο ΝΕΓΡΟΣ ΣΟΥ" ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΚΟΥΣΕΙ ΚΑΛΑ ΚΑΘΕ ΡΑΤΣΙΣΤΗΣ
Ο σκηνοθέτης Raoul Peck είναι από την Αϊτή και διετέλεσε κάποια στιγμή υπουργος πολιτισμού της πατρίδας του! Το 2016 κάνει ένα πολύ δυνατό ντοκιμαντέρ με θέμα τον ρατσισμό στις ΗΠΑ. Το "Δεν Είμαι ο Νέγρος σου" είναι ταυτόχρονα ένα μάθημα ιστορίας και μια οδυνηρή διαπίστωση ότι μέχρι σήμερα τίποτα δεν είναι οριστικά κερδισμένο.
Ο Πεκ εστιάζει στα χρόνια της ταραγμένης δεκαετίας του 60. Ανάμεσα στα 1963 και 1968 δολοφονήθηκαν τρεις ακτιβιστές και ηγέτες του μαύρου κινήματος για ισότητα και κατάργηση του ρατσισμού : Ο Μέντγκαρ Έβερς, ο Μάλκολμ Χ και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Μεταξύ τους είχαν μεγάλες ιδεολογικές διαφορές, υιοθετούσαν διαφορετικούς τρόπους πάλης ενάντια στο λευκό φασισμό, ωστόσο η μοίρα τους ήταν κοινή... Θυμίζουμε ότι την ίδια εκείνη περίοδο είχαμε και τις δολοφονίες των προοδευτικών (για τα αμερικάνικα δεδομένα τουλάχιστον) Τζον και Ρόμπερτ Κένεντι. Άξονας της ταινίας αποτελεί η παρουσία και η αφήγηση του μαύρου συγγραφέα και διανοητή Τζέιμς Μπάλντουιν (1924-1987). Ακτιβιστής ο ίδιος και προσωπικός φίλος και των τριών νεκρών, ο συγγραφέας είχε ξεκινήσει ένα βιβλίο με τίτλο "Remember this House" όπου, μέσα ακριβώς από τους φόνους των τριών, επιχειρούσε την καταγραφή των φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ, το οποίο βιβλιο ωστόσο παρέμεινε ημιτελές. Στο φιλμ βλέπουμε τον ίδιο τον Μπάλντουιν να μιλά με έξυπνο, μεστό, αλλά και παθιασμένο λόγο για όλα αυτά είτε από φιλμ αρχείου (ομιλίες του, τηλεοπτικές εκπομπές κλπ.) είτε από ακουστικά αποσπάσματα από το βιβλίο με τη φωνή του Σάμιουελ Τζάκσον. Είναι πολύ δυνατές οι στιγμές όπου περιγράφει πού βρισκόταν και πώς αντέδρασε όταν έμαθε τους θανάτους των φίλων του, αλλά και η στιγμή που απαντά (και βάζει στη θέση του) λευκό καθηγητή (του Χάρβαρντ νομίζω) σε τηλεοπτική εκπομπή της εποχής. Επίσης πολύ ενδιαφέρον έχουν τα αποσπάσματα από γνωστές χολιγουντιανές ταινίες ή η παράθεση παλιών διαφημίσεων, που καταδεικνύουν ανάγλυφα την άποψη που καλλιεργειται για τη θέση που (πρέπει να) έχουν η μαύροι στην αμερικάνικη κοινωνία (συνήθως καλοσυνάτοι, χαζούληδες και πιστοί υπηρέτες). Φυσικά υπάρχουν και σκηνές από διαδηλώσεις μαύρων, αλλά και ρατσιστικές εκδηλώσεις εναντίον τους. Και, για να μη ξεχνιόμαστε, υπάρχουν και σκηνές σύγχρονης βίας αστυνομικών εις βάρος μαύρων (μετά το 2000 εννοώ).
Όλο το φιλμ, ενδιαφέρον και κινηματογραφικά, καταδεικνύει νομίζω με συγκλονιστικό τρόπο τον εφιάλτη του ρατσισμού, τα σκατά στα κεφάλια όσων νομίζουν ότι κάποιοι είναι εξ ορισμού κατώτεροι από τους ίδιους, τη βία και την καταπίεση όλης αυτής της φριχτής κατάστασης. Και, βέβαια, ας μη ξεχνάμε ποτέ ότι μερικούς αιώνες πριν οι άνθρωποι αυτοί απήχθησαν βίαια από τις πατρίδες τους και με το ζόρι έφτασαν στην Αμερική σαν σκλάβοι, σαν "πράγματα" προς αγοροπωλησία κι όχι σαν άνθρωποι, και τώρα έχουν κάθε δίκιο όχι μόνο να απαιτούν ίσα δικαιώματα, αλλά και να είναι οργισμένοι. Και, τελευταίο αλλά καθόλου ασήμαντο - κάθε άλλο - το γεγονός ότι παρά τις βελτιώσεις (ο ρατσισμός δεν είναι πλέον θεσπισμένος με νόμους όπως λίγες μόλις δεκαετίες πριν) η κατάσταση παραμένει περίπου ίδια: Στις σύγχρονες ΗΠΑ άνθρωποι χάνουν τη δουλειά τους, υποφέρουν την αστυνομική βία ή ακόμα και σκοτώνονται εξ αιτίας του χρώματος του δέρματός τους.
Σας προτείνω να το δείτε. Εκτός όλων των άλλων είναι εφιαλτικά επίκαιρο στη σημερινή Αμερική ενός φασιστοειδούς Τραμπ.
Ετικέτες "I am not your Negro" (2016), Peck Raoul
5 Comments:
Θέλω πολύ να δω αυτό το ντοκιμαντέρ διότι πάντα με εξόργιζε αφάνταστα ο ρατσισμός που υπάρχει στην ΗΠΑ εναντίον των μαύρων και τα πάνδεινα που έχουν υποφέρει. Δυστυχώς ο ρατσισμός έχει βαθιές ρίζες σε αυτήν την χώρα η οποία τυχαίνει να είναι και η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο.
Τώρα όσον αφορά τον Τραμπ πιστεύω ότι είναι ο εύκολος στόχος. Για μένα ο μεγαλύτερος φασισμός είναι πολύ καλά κρυμμένος μέσα στο σύστημα και μάλιστα σε βασικούς πυλώνες όπως είναι τράπεζες, πολυεθνικές, θρησκείες, διεθνείς οργανισμοί (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΜΚΟς) και πάει λέγοντας, που πολλές φορές μάλιστα για να εφαρμόσουν τα διάφορα φασιστικά τους σχέδια (πραξικοπήματα, πολέμους, “διασώσεις” χωρών από - και καλά – χρεωκοπία κτλ) επικαλούνται διάφορες οικουμενικές αξίες όπως δημοκρατία, ελευθερία, ανθρωπισμός, ανθρώπινα δικαιώματα κτλ. Για να μην πολυλογώ αυτό που θέλω να πω είναι ότι ο Τραμπ (και ο κάθε Τραμπ) είναι το δέντρο και όχι το δάσος. Ο τραμπ είναι η προσωποποίηση του φασισμού και όλοι ασχολούνται μαζί του, με αποτέλεσμα οι “άλλοι” να δρουν ανενόχλητοι. Ας είναι καλά η παγκοσμιοποίηση που τους προσφέρει πάρα πολύ μεγάλη κάλυψη. Συγνώμη άμα ξέφυγα όπου προσπάθησα όσο γίνεται πιο πολύ να το γενικολογήσω και να μην επεκταθώ περισσότερο σε λεπτομέρειες και γίνω κουραστικός.
Συμφωνώ σε γενικές γραμμές. Άλλωστε ο Τραμπ βγήκε δημοκρατικά (περίπου), άρα το πρόβλημα βρίσκεται στο ίδιο το αμερικάνικο έθνος. Απλώς πιστεύω ότι όλοι αυτοί οι πολύ μεγάλοι που αναφέρεις (τράπεζες, ΔΝΤ κλπ.) δεν ενδιαφέρονται για ρατσισμό. Αυτοί προτάσουν αδίστακτα καθαρά οικονομικά συμφέροντα. Αν θα τα πάρουν (κι ας πεθάνουν οι φτωχοί) από μαύρους ή άσπρους τους είναι αδιάφορο.
Ο πιο επικίνδυνος φασισμός, για μένα, είναι ο έμμεσος φασισμός και όχι ο άμεσος φασισμός (που πολύ εύκολα αποδίδεται στους ακροδεξιούς, εθνικιστές). Μην ξεχνάμε ότι αυτό που δεν βλέπεις (δηλαδή το έμμεσο) είναι και το πιο ύπουλο. Όταν αναφέρθηκα στους “μεγάλους” εννοούσα ότι εφαρμόζουν έναν έμμεσο φασισμό με κύριο παράγοντα φυσικά τα οικονομικά συμφέροντα – όπως αναφέρεις κι εσύ. Μιλάω για έναν οικονομικό φασισμό τον οποίο ξεκάθαρα υφίσταται η Ελλάδα (και σχεδόν όλη η Αφρική). Το σύστημα γενικά θέλει να τα παρουσιάζει όλα άσπρα/μαύρα και να αποκρύπτει τις αποχρώσεις διότι ξέρουν πολύ καλά ότι αυτές οι αποχρώσεις είναι που τους εκθέτουν. Εε αυτή η υπεραπλούστευση του μαύρου/άσπρου, ο κακός ο Τραμπ, ο κακός ο Πούτιν και πάει λέγοντας είναι που με εξοργίζει αφάνταστα.
Συμφωνώ. Απλώς σημειώνω ότι ο Τραμπ δεν είναι η περίπτωση του απλώς ηλίθιου (είχε όντως χαμηλό IQ) Μπους υιού. Ο Τραμπ είναι πολυεκατομμυριούχος ο ίδιος, ένας από τους ισχυρότερους ανθρώπους στη γη (ανεξαρτήτως προεδρίας) οπότε αποτελεί μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση και όχι ένα απλό ανδρείκελο πίσω από ο οποίο κρύβονται άλλα συμφέροντα (Μπους). Αυτός εκπροσωπεί άμεσα και ευθέως τα τεράστια συμφέροντα, αυτά που σωστά επισημαίνεις, είναι βασικό μέρος τους ο ίδιος. Σα να λέμε κάνουμε πρωθυπουργό τον Μαρινάκη, τον Ωνάση, αν ζούσε, τ Νιάρχο ή τον Βαρδινογιάννη.
Αναρωτιέμαι ποιος είναι πιο βλάκας, ο Μπους Τζούνιορ ή ο δικός μας ο Γιωργάκης!!! (για τον Παπανδρέου μιλάω φυσικά). Έτσι για να κάνω λίγο πλάκα. Σίγουρα είναι ειδική περίπτωση ο Τραμπ και όσα λες για αυτόν ισχύουν φυσικά. Αλλά μπορώ να θέσω ένα ερώτημα; Αφού εκπροσωπεί τόσο ισχυρά συμφέροντα και ο ίδιος είναι μέρος του συστήματος γιατί το σύστημα τον πολεμάει με νύχια και με δόντια; Την απάντηση την έχω και είναι πολύ μικρή αλλά πολύ ουσιαστική: Πρώτα η ΗΠΑ (δηλαδή η χώρα μου) και μετά η παγκοσμιοποίηση. Και ο εννοών εννοείτο.
Σε ευχαριστώ για την υπομονή σου διότι ξέρω ότι ξέφυγα από το κινηματογραφικό κομμάτι και πέρασα σε άλλα θέματα. Σταματά εδώ διότι αυτά τα θάματα δεν έχουν τελειωμό… Σαν την παγκοσμιοποίηση
Δημοσίευση σχολίου
<< Home