"HOOK" ΚΑΙ ΑΙΩΝΙΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΑΞΙΕΣ

Το 1991 ο Steven Spielberg, ήδη ο πιο πετυχημένος σκηνοθέτης από καταβολής Χόλιγουντ, αποφασίζει να καταπιαστεί με τον Πίτερ Παν από το διάσημο βιβλίο του Τζέιμς Μπάρι (του ταιριάζει το θέμα άλλωστε), γυρίζοντας όμως μια δική του εκδοχή, ένα είδος σίκουελ του κλασικού βιβλίου. Ο "Hook" είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας. Ο Πίτερ Παν έχει μεγαλώσει, έχει γίνει οικογενειάρχης με γυναίκα και δύο παιδιά και ζει προσγειωμένος στο σήμερα με κανονική δουλειά, εξ αιτίας της οποίας μάλιστα παραμελεί την οικογένεια. Και, το σπουδαιότερο, έχει ξεχάσει ποιος είναι και πιστεύει ότι είναι ένας κανονικός άνθρωπος σε ένα κανονικό κόσμο. Και, βέβαια, έχει ξεχάσει πως κάποτε μπορούσε να πετά. Ώσπου η απαγωγή των παιδιών του θα τον κάνει να θυμηθεί βίαια και θα τον ξαναφέρει στον παραμυθένιο κόσμο που ζούσε ως παιδί-που-δεν-μεγαλώνει, την μυθική Ονειροχώρα, όπου βέβαια θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον προαιώνιο εχθρό του Κάπτεν Χουκ και του πειρατές του. Η ταινία ανήκει φυσικά στις καθαρόαιμες σπιλμπεργκικές περιπέτειες, όπου ο σκηνοθέτης ενδιαφέρεται κυρίως για την καθαρή διασκέδαση του κοινού. Ωστόσο διάφορα νοήματα περνούν σ' αυτή. Κυρίαρχο θέμα βέβαια είναι αυτό της σχέσης παιδικότητας - ενηλικίωσης, περιπετειώδους - ήσυχης ζωής (βολέματος αν προτιμάτε), παιχνιδιού και ξενοιασιάς - υποχρεώσεων κλπ. Πάνω σε τέτοια δίπολα χτίζεται όλη η ιστορία. Ο ήρωας καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην ξεγνοιασιά, το παιχνίδι, την ανεμελιά και τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται η ενηλικίωση και κυρίως η δημιουργία οικογένειας. Το "Hook" είναι από τις καθαρά περιπετειώδεις ταινίες του Σπίλμπεργκ που μάλλον μ' αρέσουν λιγότερο - παρά το ότι, όπως έχω ξαναγράψει, αυτή η πλευρά του είναι που με κάνει να τον εκτιμώ σαν άψογο διασκεδαστή και όχι οι "σοβαρές", δραματικές του προσπάθειες. Τη βρίσκω κάπως "βαρειά", κάπως περισσότερο φορτωμένη απ' όσο θα ήθελα. Το όλο σκηνικό είναι υπερβολικά μπαρόκ για τα γούστα μου. Όσο για τη δράση, αρχίζει μάλλον αργά για μια ταινία τέτοιου είδους. Φυσικά είναι απόλυτα θεαματική και φυσικά υπάρχουν πολλές εντυπωσιακές σκηνές - αλλοίμονο, για Σπίλμπεργκ μιλάμε. Αλλά είναι κι όλη αυτή η εμμονή του σκηνοθέτη με τις "αιώνιες οικογενειακές αξίες" (με μάλλον αφελή τρόπο) που προσωπικά με ξενερώνει κάπως. Όπως βέβαια εύκολη βρίσκω και την τελική προφανή διαπίστωση ότι "πρέπει να βρεθεί μια χρυσή τομή, μια ισορροπία ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους"... Στα συν όμως θα βάλω την ιδιαίτερη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στον Χουκ και τον Πίτερ Παν - τουλάχιστον από την πλευρά του πειρατή: Ναι μεν είναι ο θανάσιμος εχθρός του, ναι μεν ποθεί όσο τίποτα άλλο να τον εκδικηθεί, να τον εξοντώσει, ωστόσο, συγχρόνως, όλο αυτό είναι που δίνει σκοπό στη ζωή του, που την κάνει ενιαφέρουσα. Κοινώς δεν μπορεί να ζήσει δίχως τον εχθρό, δίχως έναν ξεκάθαρο στόχο. Ο Χουκ υποφέρει περισσότερο από το ότι ο Πίτερ εγκατέλειψε την Ονειροχώρα και τον άφησε δίχως αξιόλογο αντίπαλο, παρά επειδή δεν έχει καταφέρει να τον σκοτώσει και να πάρει έτσι την εκδίκησή του. Δεν σας θυμίζει όλο αυτό το "τι θα κάνουμε τώρα χωρίς βαρβάρους"; Τέλος πάντων, παρά τις αντιρρήσεις και την "οικογενειϊλα" που αποπνέει το φιλμ, δεν παύει να είναι μια χορταστική και θεαματική περιπέτεια, που, αν τη δουν ως τέτοια και μόνο, πολλοί μπορεί ακόμα και να ενθουσιαστούν. Άλλωστε, πάνω απ' όλα, είναι καθαρός Σπίλμπεργκ , με τα συν και τα πλην του.