Ο "ΚΕΟΜΑ" ΚΑΙ ΤΟ ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ ΣΠΑΓΓΕΤΙ

Στη δεκαετία του 60 και κυρίως του 70 οι ιταλοί ανέπτυξαν ένα στιλ σινεμά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που άλλοι το θεωρούν απόλυτα καλτ και άλλοι το μισούν. Μάλιστα το στιλ αυτό διαπέρασε διάφορα είδη: Το γουέστερν (το λεγόμενο σπαγγέτι), τις ταινίες τρόμου, τα αστυνομικά... Ωστόσο τα χαρακτηριστικά είναι κοινά: Το βάρος πέφτει εξ ολοκλήρου σχεδόν στην εικόνα, στη σκηνοθεσία, η οποία είναι εντυπωσιακή και συχνά ευφάνταστη, ενώ το σενάριο, πρόχειρο, με κενά και κάθε λογής "τρύπες", μπορεί ενίοτε να φτάσει στα όρια του γελοίου. Το ίδιο και οι ηθοποιίες. Προφανώς, όπως παντού, οι εξαιρέσεις υπάρχουν, προσπαθώ όμως να περιγράψω τον γενικό κανόνα. Ο "Keoma" του Enzo G. Castellari γυρίζεται το 1976 και θεωρείται το τελευταίο ίσως μεγάλο σπαγγέτι. Στη συνέχεια το είδος παρακμάζει. Φέρει όλα τα χαρακτηριστικά που προαναφέραμε, οπότε αποτελεί τυπικό παράδειγμα. Ο μοναχικός ήρωας είναι μισός λευκός μισός ινδιάνος και επιστρέφει μετά από καιρό στο χωριό του, το οποίο (κοινό σύνηθες στοιχείο με τα αμερικάνικα γουέστερν) λυμαίνεται ένας κτηματίας με τον ιδιωτικό στρατό του, στον οποίο έχουν προσχωρήσει και τα τρία ετε(ροθαλή αδέλφια του Κεόμα, τα οποία τον μισούν ως μιγά (κριτική του ρατσισμού υπάρχει και σε άλλα σημεία της ταινίας). Από εδώ και πέρα οι συγκρούσεις και η δράση θα είναι συνεχείς. Η εικόνα και η σκηνοθεσία είναι συχνά εντυπωσιακές. Προσεγμένα πλάνα, αχανή τοπία, άνεμος που φυσά ανάμεσα σε μισοερειπωμένα σπίτια κινώντας κουρέλια, απίστευτα πεσίματα (συχνά αστεία) όσων πυροβολούνται, βιβλικές αναφορές στη σκηνή της περίπου σταύρωσης του ήρωα, μουσική και τραγούδια που σχολιάζουν τη δράση και διαπερνούν την ταινία, φλας μπακ τα όποία παρακολουθεί ο ενήλικος ήρωας μπαίνοντας ο ίδιος μέσα στη σκηνή, μια γριά που συμβολίζει τη μοίρα και εμφανίζεται συνεχώς συνομιλώντας μόνο μ' αυτόν... Ταυτόχρονα το σενάριο μπάζει από παντού. Δεν ξέρουμε γιατί ο κακός κτηματίας αρνείται να παραγγείλει φάρμακα για το μολυσμένο χωριό, δεν ξέρουμε γιατί οι κακοί δεν σκοτώνουν τον ήρωα ενώ έχουν την ευκαιρία, αλλά στήνουν ατμοσφαιρικές μονομαχίες, δεν ξέρουμε πώς ο Κεόμα μπαινοβγαίνει τόσο άνετα στο αποκλεισμένο χωριό και πολλά άλλα τέτοια. Ο Φράνκο Νέρο, κλασικός ερμηνευτής των σπαγγέτι, ξεστομίζει διαρκώς αμπελοφιλοσοφίες περί μοίρας, ελευθερίας, ανάγκης να γνωρίσει τον εαυτό του και άλλα τέτοια και, φυσικά, με τη μία καθαρίζει πεντ' έξη κακούς καθότι απίστευτα γρήγορος στο πιστόλι, ενώ ο ίδιος δεν πεθαίνει με τίποτα. Αν είστε λάτρης της εικόνας (και μόνο) θα απολαύσετε την ταινία, που θεωρείται κλασική στο συγκεκριμένο είδος. Αν όχι, μάλλον θα χαμογελάσετε σε κάμποσα σημεία. Πάντως την Όλγα Καρλάτου θα τη θαυμάσετε οπωσδήποτε αφού κρατά το βασικό γυναικείο ρόλο και μάλιστα γεννά εν μέσω σφαγής γύρω της, σφαγής κατά την οποία ακούγονται μόνο οι κραυγές πόνου του τοκετού σε ένα από τα αρκετά σκηνοθετικά ευρήματα του φιλμ. Όσο για το τέλος, το χάπι εντ συχνά δεν ήταν το φόρτε των ιταλών...