Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 03, 2020

"ΤΟ ΜΙΣΟΣ" ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΓΚΕΤΟ


Το 1995 ο ηθοποιός κυρίως Mathieu Kassovitz γυρίζει τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του και την καλύτερή του: "Το Μίσος" (La Heine) με τον Βενσάν Κασέλ ως έναν από τους 3 πρωταγωνιστές.
Το ασπρόμαυρο αυτό φιλμ καταγράφει με πολύ δυνατό τρόπο τα όσα συμβαίνουν στα απάνθρωπα προάστια των γαλλικών μεγαλουπόλεων. Αφηγείται ένα 24ωρα από τη ζωή 3 νεαρών φίλων σε μια περίοδο άγριων ταραχών ανάμεσα σε νεαρούς και στην αστυνομία. Ένα 24ωρο με άγρια κατάληξη, καθώς η βία κοχλάζει γύρω τους.
Ο Κασοβίτς επιλέγει επίτηδες οι 3 φίλοι να ανήκουν σε διαφορετικές μειονότητες: Ένας εβραίος, ένας άραβας και ένας μαύρος. Τονίζει έτσι τη γελοιότητα των "εθνικών" διαφορών σε σχέση με την κοινή μοίρα των κάθε λογής "καταραμένων". Η εικόνα είναι συγκλονιστική: Άθλιο αστικό περιβάλλον των υποβιβασμένων προαστίων, φτώχια, ναρκωτικά, εγκληματικότητα, καταπίεση από τους μπάτσους, ελάχιστη εκπαίδευση... Και βέβαια ελάχιστες προοπτικές διαφυγής από όλη αυτή τη μιζέρια. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τρεις ήρωες όταν ξεμένουν νύχτα στο κέντρο του Παρισιού κοιτάζουν γύρω τους μάλλον έκπληκτοι: Ελάχιστες φορές πάνε εκεί, εγκλωβισμένοι στα άτυπα γκέτο τους, όπου ζουν όλη τους τη ζωή και αναπτύσουν τη δική τους (υπο)κουλτούρα και τη δική τους ηθική.
Μέσα σ' αυτή τη μιζέρια το κυρίαρχο ίσως συναίσθημα μέσα τους ειναι το μίσος. Ένα τυφλό μίσος που σιγοβράζει για κάθε διαφορετικό, "φλώρικο" ή "κυριλέ" στη δική τους ορολογία, και προς την αστυνομία βέβαια. Εδώ δεν υπάρχει καμιά ιδεολογία, καμιά σκέψη οργανωμένης αντίδρασης προς το περιβάλλον τους, καμιά πολιτική οπτική. Υπάρχει μόνο η σχεδόν ασυνείδητη ροπή προς την παραβατικότητα και προς τη "μαγκιά", την ανάδειξη του εγώ. Εκπαίδευση; Τι σχέση έχουν όλοι αυτοί μ' αυτήν... Η ταινία δείχνει καθαρά πόσο "στην κόψη" βρίσκονται όλα αυτά, πόσο κοντά στην έκρηξη βρίσκεται διαρκώς αυτό το επικίνδυνο  μείγμα, πόσο κοντά θα βρίσκεται για πάντα, όσο υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός, η υποβάθμιση, η τεράστια διαφορά ανάμεσα σε τάξεις και κοινωνικά στρώματα. Φοβάμαι ότι όσο υπάρχουν όλα αυτά δεν υπάρχει τρόπος "θεραπείας". Όσο τα προάστια (στο συγκεκριμένο παράδειγμα) θα βρίσκονται σ' αυτή την κατάσταση τίποτα δεν μπορεί να γίνει. Το μίσος και η βία θα είναι ενστικτώδη, θα έχουν μόνιμη θεση στην ψυχοσύνθεση των περισσότερων, νεαρών κυρίως, κατοίκων τους.
Πολύ δυνατό φιλμ, με φρέσκια ματιά, καλή σκηνοθεσία, κοφτούς ρυθμούς... και καταγραφή ενός μείζονος προβλήματος που δηλητηριάζει την καρδιά τους σύγχρονου καπιταλισμού. Όσο θα υπάρχουν (και θα αυξάνονται) οι παρίες, για τίποτα ας μην είμαστε σίγουροι...

Ετικέτες ,

eXTReMe Tracker