ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ ῾ὉΝΕΙΡΑ῾῾

Το 1990 ο Akira Kurosawa (1910-1998) γυρίζει τα ῾῾Ὀνειρα῾῾ σε αμερικάνικη παραγωγή (παρά το ότι το φιλμ μιλά και είναι απόλυτα γιαπωνέζικο).Ήταν η τελευταία ῾῾μεγάλη῾῾ ταινία (με την έννοια της μεγάλης, μεγαλεπήβολης θα έλεγα, παραγωγής) του σπουδαίου δημιουργού. Οι επόμενες δύο και τελευταίες του θα ήταν χαμηλού προϋπολογισμού (ταινίες δωματίου θα μπορούσες να τις πεις).
Τα ῾Ὅνειρα῾῾είναι, πολύ απλά, 8 όνειρα που έχει δει στη διάρκεια της ζωής του ο Κουροσάβα. Είναι λοιπόν ουσιαστικά 8 μικρού μήκους, αυτόνομες  ταινίες ενωμένες σε μία. Τα θέματά τους είναι ποικίλα - όπως άλλωστε και τα όνειρά μας -  και κυμαίνονται από τον πανέμορφο, ποιητικό λυρισμό έως τις ζοφερές, εφιαλτικές προβλέψεις για το τέλος του κόσμου από πυρηνική καταστροφή. Ήρωας σε όλα τα όνειρα είναι ο ίδιος ο σκηνοθέτης, είτε ως μικρό παιδί είτε ως ενήλικας. ¨Οπως αντιλαμβάνεστε, μερικά θα είναι παράλογα, με ανοιχτό τέλος (όπως αυτό με τις αλεπούδες) και άλλα πάλι θα έχουν κάποιο μήνυμα. Αυτό που έχει γίνει περισσότερο γνωστό είναι το όνειρο με τον Βαν Γκογκ, όπου ο ήρωας μπαίνει κυριολεκτικά στους πίνακες του μεγάλου ζωγράφου (τον οποίο ενσαρκώνει ο ίδιος ο Μάρτιν Σκορσέζε!).
Νομίζω ότι αυτό που προέχει στο φιλμ είναι η αισθητική άποψη. Όντως είναι πλημμυρισμένο από πανέμορφες εικόνες (όπως στα δύο πρώτα, με τις κερασιές και τις αλεπούδες), ίσως μερικές κάπως ερμητικές για τον δυτικό θεατή, αφού βασίζονται σε πολύ γιαπωνέζικα μοτίβα ή μύθους. Νομίζω όμως ότι αν κανείς αξίζει να το δει είναι κυρίως γι᾽αυτές τις εικόνες που στήνει ο μεγάλος δημιουργός (όπως έκανε στα προγενέστερα ῾Ῥαν῾῾και ῾῾Καγκεμούσα῾῾). Είναι αλήθεια ότι βρήκα κάπως υπερβολικά διδακτικά, έως και απλοϊκά, το όνειρα με την πυρηνική καταστροφή. Ο Κουροσάβα όμως, όταν γυρίζει τη μεγάλη αυτή ταινία, είναι ήδη 80 ετών (!), οπότε του συγχωρώ τον μία γεροντικό διδακτισμό. Άλλωστε την εποχή αυτή ο φόβος του πουρηνικού ολοκαυτώματος ήταν διάχυτος στον πλανήτη (περισσότερο, φαντάζομαι, στην Ιαπωνία, που ήταν η μόνη που το είχε ήδη υποστεί). Σίγουρα αρκετούς θα ξενίσει η ουσιαστική έλλειψη πλοκής. Θα προτείνω όμως να αφεθείτε στις εικόνες. Προσωπικά, και παρά τη μεγάλη διάρκεια που κάπως με κούρασε, το απόλαυσα για μια ακόμα φορά. Στο κάτω - κάτω πρόκειται για μεγάλο κινηματογραφικό ρίσκο. Και σ᾽αυτή την ηλικία μάλιστα!